«Τα παιδιά μπορεί να μην έχουν αντίληψη της κακής αυτής συνήθειας και να το συνειδητοποιήσουν μόλις το τονίσετε»
Πιθανότατα θυμάστε το στάδιο του παιδιού σας, όταν ήταν μωρό και έβαζε στο στόμα του ό,τι έβρισκε. Τα βρέφη το κάνουν αυτό συνήθως όταν βγάζουν δόντια. Τι συμβαίνει όμως όταν ένα παιδί προσχολικής ή σχολικής ηλικίας πιπιλάει ή μασάει, για παράδειγμα, τη μπλούζα του;
Μπορεί να ανησυχείτε ότι αυτή η συμπεριφορά θα φέρει κριτική από τους συνομηλίκους και τους δασκάλους ή ότι σχετίζεται με κάποιο προβλήμα ψυχικής υγείας ή ανάπτυξης. Ας ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά στο γιατί το παιδί σας μασάει τα ρούχα του και πώς μπορείτε να το βοηθήσετε να κόψει αυτή τη συνήθεια .
Αιτίες
«Από τη βρεφική έως τη νηπιακή ηλικία, το παιδί χρησιμοποιεί το αντανακλαστικό της ριζοβόλησης για να ικανοποιήσει τις βασικές ανάγκες της πείνας και της δίψας. Αργότερα, μπορεί να χρησιμοποιεί αυτό το μοτίβο, συχνά με τη μορφή πιπιλίσματος του αντίχειρα», εξηγεί η Monal Patel, κλινική εργοθεραπεύτρια στο Blue Bird Day Program στο Σικάγο.
Ορισμένα παιδιά επιδιώκουν να διεγείρουν το στόμα και τις γνάθους τους και σε μεγαλύτερη ηλικία. Αυτό είναι γνωστό στον κόσμο της εργοθεραπείας ως ιδιοδεκτική εισροή. «Κάτι τέτοιο είναι καταπραϋντικό για τα παιδιά, καθώς αναζητούν τρόπους να ηρεμήσουν τον εαυτό τους», δηλώνει η ειδικός. Ένα παιδί που αυτοκαταπραΰνεται με αυτόν τον τρόπο μπορεί να μασάει το πουκάμισό του επειδή είναι κάτι εύκολα προσβάσιμο.
Πότε χρειάζεται να ανησυχήσετε
Το γεγονός ότι πρόκειται για μια φυσική και βαθιά ριζωμένη συμπεριφορά δεν σημαίνει ότι πρέπει να την αγνοήσετε καθώς το παιδί σας μεγαλώνει. «Μέχρι την ηλικία των τριών ετών, τα παιδιά συνήθως σταματούν να βάζουν πράγματα στο στόμα τους», υπογραμμίζει η Laura Grashow, κλινική παιδοψυχολόγος στο Child & Family Institute της Νέας Υόρκης. «Έχω δει τεσσάρων και πέντε χρονών μαθητές μου να αρπάζουν τον γιακά του πουκαμίσου τους και να τον βάζουν στο στόμα τους».
Ο δρ Grashow λέει ότι το μάσημα των ρούχωνμπορεί απλώς να είναι ένας ακίνδυνος τρόπος με τον οποίο το παιδί σας αναζητά αισθητηριακές εισροές ή ηρεμεί και εστιάζει τον εαυτό του. Σκεφτείτε πόσοι μεγάλοι μασάνε τσίχλα ή τρώνε τα νύχια τους όταν είναι νευρικοί ή για να συγκεντρωθούν.
Ωστόσο, υπάρχουν φορές που κάτι τέτοιο μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο. «Η πιο σημαντική διάκριση είναι να προσδιορίσετε αν το πιπίλισμα ή το μάσημα εμποδίζει την ικανότητα του παιδιού σας να συμμετέχει στις καθημερινές του δραστηριότητες ή αν αποτελεί πρόβλημα ασφάλειας» εξηγεί η Patel. Για παράδειγμα, αν καταστρέφει μια τη σχολική ή την αθλητική στολή ή προκαλεί κίνδυνο πνιγμού, θα πρέπει να παρέμβετε.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, είναι σημάδι άγχους, ΔΕΠΥ ή αναπτυξιακού προβλήματος, οπότε καλό είναι να ενημερώσετε την/ τον παιδιάτρό σας, ειδικά εάν πρόκειται για μια χρόνια συνήθεια που το παιδί σας δυσκολεύεται να ελέγξει.
Συζητώντας με το παιδί σας
Η δρ Grashow συνιστά να μιλήσετε με το παιδί σας εάν πιστεύετε ότι αυτή η συνήθειά του είναι προβληματική. Αυτό που είναι κρίσιμο εδώ είναι να μην έχετε μια επικριτική στάση.
Ο πρώτος σας στόχος θα πρέπει να είναι να μάθετε αν το παιδί σας το αναγνωρίζει και αν υπάρχει μοτίβο συμπεριφοράς .
Δεν θέλετε να κάνετε το παιδί σας να νιώσει αμηχανία ή ντροπή. «Ένα παιδί μπορεί να το εσωτερικεύσει αυτό και να σκεφτεί: «”Είμαι κακός άνθρωπος που κάνει τα πράγματα άνω κάτω”. Δεν θέλετε να το ενσωματώσει αυτό στην αυτοεικόνα του»,εξηγεί η δρ Grashow.
Αντ’ αυτού, δοκιμάστε μια ήπια, διερευνητική προσέγγιση. Μπορείτε να πείτε: «Παρατήρησα ότι μερικές φορές μασάς τη μπλούζα σου. Γιατί νομίζεις ότι το κάνεις; Σε τι σε βοηθά;» συμβουλεύει η ειδικός. Τα παιδιά μπορεί να μην έχουν αντίληψη της κακής αυτής συνήθειας και να το συνειδητοποιήσουν μόλις το τονίσετε.
Αν το παιδί σας το έχει αντιληφθεί, ρωτήστε το αν νιώθει εντάξει να το κάνει μπροστά στους συμμαθητές του. Μπορείτε επίσης να ρωτήσετε τη δασκάλα ή το δάσκαλό του για να δείτε αν παρατηρεί κάποιο μοτίβο. Αυτό θα σας βοηθήσει να καταλάβετε εάν αυτή η συμπεριφορά έχει αντίκτυπο στην κοινωνική ζωή του παιδιού σας.
Τρόποι αντιμετώπισης
1. Αναγνωρίστε τις αιτίες
Μήπως τείνει να το κάνει πριν από την ώρα του μεσημεριανού, όταν δηλαδή μπορεί να πεινάει; Μήπως όταν συγκεντρώνεται σε σχολικές εργασίες ή σε ένα παζλ; Μήπως συμβαίνει πριν κάποια κοινωνική αλληλεπίδραση;
Αν μάθετε ότι το μάσημα του παιδιού σας έχει κοινά εναύσματα, ίσως μπορέσετε να σταματήσετε τη συμπεριφορά εν τη γενέσει της. Για παράδειγμα, αν έχει την τάση να μασάει όταν πεινάει, μπορείτε να του ετοιμάζετε περισσότερα σνακ.
Αν συμβαίνει όταν είναι νευρικό, μπορείτε να το βοηθήσετε να αναπτύξει άλλες τεχνικές διαχείρισης του στρες, όπως η αναπνοή από την κοιλιά.
2. Δώστε εναλλακτικές λύσεις
Υπάρχουν μαλακά, ασφαλή μασώμενα παιχνίδια που μπορεί να μασήσει, συμπεριλαμβανομένων κάποιων που έχουν σχήμα δοντιών καρχαρία ή χάντρες.
«Συχνά, η απασχόληση των χεριών του παιδιού μπορεί να παίξει ρόλο στην ελαχιστοποίηση αυτής της συνήθειας» σημειώνει η δρ Grashow. Μπορείτε, λοιπόν, να το απασχολήσετε και να του αποσπάσετε την προσοχή αντί να το αφήνετε να βάζει αντανακλαστικά τη μπλούζα στο στόμα του.
3. Συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία
Εάν ανησυχείτε αρκετά, καλό θα ήταν να μιλήσετε πρώτα με μία/ έναν παιδίατρο. Η/Ο ειδικός θα εξετάσει τη δυσκολία συγκέντρωσης ή προσοχής, το πόσο καλά το παιδί σας σχετίζεται με τους άλλους, το ιστορικό αναπτυξιακών ή γλωσσικών καθυστερήσεων και τα επίπεδα άγχους.
Η/Ο παιδίατρος μπορεί να σας παραπέμψει σε κάποιον άλλον ειδικό. Ένας ψυχολόγος μπορεί να βοηθήσει αν το άγχος είναι τουποκείμενο ζήτημα. Ένας εργοθεραπευτής θα εξετάσει ποια είναι η πιθανή αντιμετώπιση. Τέλος, ένας οδοντίατρος ή ορθοδοντικός μπορεί να αξιολογήσει για να δει αν υπάρχει φυσική αιτία για τη συμπεριφορά, όπως μια πληγωμένη περιοχή στο στόμα που καταπραΰνεται με το μάσημα ή το πιπίλισμα.
Το συμπέρασμα
Σε πολλές περιπτώσεις, κάτι τέτοιο είναι ένας τρόπος για το παιδί να αναζητά αισθητηριακή διέγερση ή παρηγοριά όταν είναι αγχωμένο. Συνήθως, πρόκειται για μια προσωρινή φάση που δεν προκαλεί μεγάλη ζημιά πέρα από μερικές ξεφτισμένες μπλούζες.
Ωστόσο, υπάρχουν φορές που αυτή η κατάσταση μπορεί να γίνει ανησυχητική. Αξίζει να διερευνήσετε το γιατί έχει γίνει συνήθεια και τι φαίνεται να το πυροδοτεί. Με μια ενσυναισθητική προσέγγιση για τη διερεύνηση εναλλακτικών λύσεων, μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να ξεπεράσει αυτή τη συνήθεια , ενισχύοντας παράλληλα την αυτοεκτίμησή του.
Πηγή: verywellfamily.com
