Διαστάσεις έχει πάρει το ζήτημα των εφαρμογών στο διαδίκτυο όπου έχουν πρόσβαση οι ανήλικοι και δημοσιεύουν επικίνδυνο και ακατάλληλο περιεχόμενο. Ο Γιώργος Παπαπροδρόμου, πρώην διευθυντής της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος μίλησε στο Newsbomb.gr τονίζοντας ότι το πρόβλημα δεν είναι τεχνικό, δηλαδή η ίδια η εφαρμογή, αλλά η έλλειψη παιδείας και η αδιαφορία των γονέων, του σχολείου και της πολιτείας ως προς την ασφαλή πλοήγηση των παιδών στο διαδίκτυο και τις επικίνδυνες ενέργειες που κρύβει.
Σοκ προκάλεσε στην Ναύπακτο η διακίνηση ψεύτικων γυμνών φωτογραφιών από ανήλικους αναδεικνύοντας για ακόμα μια φορά την έλλειψη ελέγχου των παιδιών στο διαδίκτυο αλλά και τη βαθιά έλλειψη παιδείας σε θέματα ασφαλούς πλοήγησης και κινδύνων.
Το ζήτημα που θα έπρεπε να μας απασχολεί περισσότερο δεν είναι οι εφαρμογές, τις οποίες χρησιμοποιούν οι ανήλικοι για να δημιουργούν προσβλητικό, ψεύτικο και επικίνδυνο περιεχόμενο… Το ζήτημα δεν είναι τεχνικό, αλλά παιδαγωγικό και ανθρωποκεντρικό.
Ο Γιώργος Παπαπροδρόμου, Πρώην Διευθυντής της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της ΕΛ.ΑΣ, μίλησε στο Newsbomb.gr για την άγνοια γονιών, σχολείου και κοινωνίας στη ψηφιακή δραστηριότητα των παιδιών.
Όταν μιλάμε για διαδίκτυο και παιδιά, μιλάμε για μια χαοτική κατάσταση. Αφενός οι γονείς αγνοούν τι κάνουν τα παιδιά τους στο διαδίκτυο, αγνοούν δηλαδή τη δραστηριότητά τους και δεν γνωρίζουν βασικές γνώσεις για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Δεύτερον υπάρχει ένα νομικό πλαίσιο ότι κάτω από τα 15 έτη, τα παιδιά δεν πρέπει να έχουν πρόσβαση σε ορισμένες εφαρμογές. Πρόκειται για διάταξη που υπαρχει στον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία των Δεδομένων από το 2018, ο οποίος δεν φαίνεται να εφαρμόζεται. Τρίτο και σημαντικό… ο καθένας μπορεί να αποθηκεύσει δεδομένα που έχουν αναρτηθεί σε ανοιχτά προφίλ στα κοινωνικά δίκτυα και έτσι να έχει πρόσβαση και επεξεργασία σε οπτικοακουστικό υλικό.
Όπως εξηγεί αναλυτικά ο κ. Παπαπροδρόμου, τα παιδιά στις μέρες μας έχουν δεξιότητες στο διαδίκτυο, τις οποίες δεν γνωρίζουν μεγαλύτεροι και κοινωνικοί φορείς. Το ζήτημα λοιπόν είναι το ίδιο το παιδί να έχει την ωριμότητα να καταλάβει ότι κάποιες πράξεις που κάνει δεν είναι σωστές. «Δεν είναι τεχνικό κομμάτι, αλλά να μάθει το παιδί», σημειώνει χαρακτηριστικά ο πρώην διευθυντής.
Οι γονείς είναι υπεύθυνοι για τα παιδιά τους μέχρι την ενηλικίωση – Σημαντικός ο ρόλος του σχολείου
Οι γονείς δεν πρέπει να ξεχνούν ότι έχουν την ευθύνη των παιδιών τους μέχρι την ηλικία των 18 ετών. Είναι υποχρέωσή τους να συζητούν και να μιλάνε με τα ίδια τους τα παιδιά και να μην απουσιάζει ο διάλογος από την οικογένειά τους. «Έχουμε κορύφωση επικοινωνίας από τεχνικής άποψης αλλά αυτή η επικοινωνία δεν έχει τα στοιχειώδη, τα βασικά. Ο ρόλος της οικογένειας και ο ρόλος του σχολείου είναι πολύ σημαντικός. Θα ήταν καλύτερο να είμαστε παράδειγμα προς μίμηση στα παιδιά μας», τονίζει ο κ. Παπαπροδρόμου.
Πλέον τα παιδιά ζουν σε έναν κόσμο αυξανόμενης βίας, όπου κρύβονται ανισότητες και αδιέξοδα. Το εκπαιδευτικό σύστημα από την άλλη δεν ανταποκρίνεται στις σημερινές απαιτήσεις. Πρόκειται για ένα πολυπαραγοντικό θέμα.
Στην κατεύθυνση θα βοηθούσε πολύ η συνεργασία αυτή να ξεκινά με πρωτοβουλία του σχολείου μέσα από ειδικά προγράμματα (projects) όπου οι μαθητές θα είναι πρωταγωνιστές μια ομαδικής προσπάθειας προσέγγισης των παραπάνω κοινωνικών προβλημάτων και οι τρόποι επίλυσης τους. Η κατανόηση του προβλήματος αποτελεί και το καθοριστικό στοιχείο για την επίλυσή του.
«Από το φαίνεσθαι και τις βεγγαλικές προσεγγίσεις, στο είναι και την ουσιαστική προοπτική. Τα παιδιά να καταλάβουν οτι κάποιες πράξεις και συμπεριφορές είναι αντικοινωνικές, φέρνοντας σε δύσκολη θέση συνανθρώπους, συμμαθητές και σε τελική ανάλυση τους γονείς και τα ίδια τα παιδιά…. Ο σεβασμός στον συνάνθρωπό μας είναι πράξη αυτοσεβασμού κι αγγίζει την διαδικτυακή μας παρουσία. Η αποφυγή εκφοράς λόγου ρητορικής μίσους, ο σεβασμός των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων αφορά μικρούς και μεγάλους (με το βάρος να πέφτει σε εμάς τους μεγαλύτερους, όντας “πρότυπα” για τα παιδιά μας). Το παιδί αναπαράγει αυτό που βιώνει στο κοινωνικό του πλαίσιο»
Ο κ. Γιώργος Παπαπροδρόμου δίνει βάση στο κοινωνικό πρόβλημα και όχι στο τεχνολογικό. Οι εφαρμογές που χρησιμοποίησαν τα παιδιά στη Ναύπακτο υπάρχουν παντού, αλλά και παρεμφερείς. Είναι εφαρμογές σαν το Facebook, το TikTok, το Instagram και άλλες. Είναι κάτι μεταξύ διασκέδασης και διαδικτύου. Όταν λοιπόν μιλάμε για επικίνδυνες εφαρμογές… «μπορεί να είναι οποιαδήποτε εφαρμογή».
Τα παιδιά ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, θα πρέπει να έχουν τα εφόδια και τις δεξιότητες για να ανταπεξέρχονται στις προκλήσεις. Ο κυβερνοχώρος είναι σύνθετος και πολύπλοκος, γεγονός που σηματοδοτεί τη δυσκολία για ένα παιδί να αντεπεξέλθει απέναντι σε οποιαδήποτε πρόκληση.
Η ενεργοποίηση των θεσμών, όπως είναι ο Συνήγορος του Πολίτη (και έχει βοηθό τον Συνήγορο του Παιδιού) θα πρέπει να φτάνουν στα παιδιά. Η πολιτεία θα πρέπει να βλέπει το ζήτημα στην ουσία. «Γίνονται πρωτοβουλίες (τις περισσότερες φορές αποσπασματικού χαρακτήρα). Οι θεσμοί και οι φορείς μπορούν να συνεργάζονται καλύτερα και πιο αποτελεσματικά για να ξεπερνιούνται οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις κι απραξίες», τονίζει ο κ. Παπαπροδρόμου μιλώντας στο Newsbomb.gr.
Επτά τρόποι για να προστατεύονται τα παιδιά στο διαδίκτυο
Ο πρώην Διευθυντής της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος παραθέτει επτά κανόνες και τρόπους για την ασφαλή πλοήγηση των ανηλίκων στο διαδίκτυο.
- Έγκυρη ενημέρωση για τους κανόνες ασφαλούς πλοήγησης
- Καθοδήγηση και ενημέρωση των γονέων τους για διακριτική επίβλεψη και επαγρύπνηση
- Ενημέρωση από εξειδικευμένο προσωπικό σχετικά με τη σωστή χρήση
- Ευαισθητοποίηση των εκπαιδευτικών και θεσμικών φορέων
- Ευαισθητοποίηση και ενημέρωση των εκπαιδευτικών και θεσμικών φορέων από εξειδικευμένο
- Προσωπικό σχετικά με τη σωστή χρήση
- Συνεργασία παιδοψυχιάτρων και παιδοψυχολόγων με τα σχολεία
- Ουσιαστική συνεργασία σχολείου, εκπαιδευτικών με γονείς.
