Ελένη Κεκροπούλου: Από τα… στενά του Σακαφλιά στο τιμόνι του «Ωκεανού»-Η Ελληνίδα εκδότρια μας μιλά για «τα Τρίκαλα της καρδιάς της και της άγριας εφηβείας της»

Η Ελληνίδα εκδότρια μας μιλά για «τα Τρίκαλα της καρδιάς της και της άγριας εφηβείας της» και μοιράζεται μαζί μας της αναμνήσεις της

«Η γνώση είναι η δύναμη και οδηγεί στην αυτογνωσία, όταν είσαι αρκετά ανοιχτός για να κοιτάζεις κατάματα τις αλήθειες» λέει

Η Ελένη Κεκροπούλου είναι συγγραφέας κι εκδότρια σε έναν από τους μεγαλύτερους εκδοτικούς οίκους της χώρας, του «Ωκεανού». Η πρώτη μου επαφή μαζί της ήταν μέσα από το τελευταίο της βιβλίο με τίτλο «Αναστασία η Ρωμιά Σουλτάνα». Όταν πήρα στα χέρια μου αυτό το υπέροχο βιβλίο δεν είχα φανταστεί τη σχέση της εκπληκτικής συγγραφέως με τα Τρίκαλα, μία σχέση που… διατυμπανίζει η ίδια. «Η Ελένη Κεκροπούλου γεννήθηκε στον Ζυγό της Καβάλας, αλλά μεγάλωσε στα Τρίκαλα της Θεσσαλίας» γράφει το βιογραφικό της δείχνοντας ξεκάθαρα ότι τρέφει τη μεγάλη αγάπη που τρέφει για την πόλη.

Συνέντευξη στη Βιβή Μαργαρίτη

«Τα Τρίκαλα είναι η πόλη της καρδιάς μου, της άγριας εφηβείας μου. Εκεί συνάντησα τους ανθρώπους που μου έδειξαν τον δρόμο… Είμαι πάντα ευγνώμων» θα μου πει η ίδια μιλώντας με θέρμη.

Η ίδια με χαρά δέχθηκε να μοιραστεί μαζί μου τις αναμνήσεις της από τα «Καταπληκτικά, υπέροχα Τρίκαλα, βαριά από ιστορία και μεθυστικά αρώματα από σύριγγες και πασχαλιές»… Άλλωστε έχει πολλούς λόγους για να θυμάται με αγάπη αυτήν την πόλη. Εκτός από τα πανέμορφα χρόνια που πέρασε, εδώ συνάντησε τους ανθρώπους που της έδειξαν το δρόμο και ξεκίνησε το ταξίδι της στο χώρο της συγγραφής, όπως θα πει η ίδια.

Η Ελένη Κεκροπούλου είναι μία γυναίκα μαχητική με άποψη, που λέει δυνατά τη γνώμη της και η συζήτηση μαζί της είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα. Η κουβέντα μας περιστράφηκε γύρω από τους ρόλους της ως συγγραφέως κι εκδότριας, τους Έλληνες που εν γένει δεν διαβάζουν, το τελευταίο της βιβλίο, τα κατάλοιπα που μας έχει αφήσει η Οθωμανική κυριαρχία κι όλα όσα κρατήσαμε οι Έλληνες από αυτή, το βιβλίο ως κομμάτι της Γνώσης, την κρίση που περνά η αγορά του βιβλίου, τα βιβλία που εκείνη δεν θα εξέδιδε και πολλά άλλα.

-κ. Κεκροπούλου, γεννηθήκατε στην Καβάλα αλλά μεγαλώσατε στα Τρίκαλα. Από την αναφορά σας στο βιογραφικό σας για τα Τρίκαλα καταλαβαίνω ότι τρέφετε μεγάλη αγάπη για την περιοχή… Είναι τα Τρίκαλα η πόλη της καρδιάς σας;

–Είναι η πόλη της καρδιάς μου, της άγριας εφηβείας μου. Εκεί συνάντησα τους ανθρώπους που μου έδειξαν τον δρόμο… Είμαι πάντα ευγνώμων.

–Ποια είναι η ομορφότερη ανάμνησή σας από την περιοχή;

-Δεν είναι μία, αλλά πολλές. Μετά το σχολείο που πηγαίναμε στο Φρούριο οι συμμαθήτριες, Ελευθερία Λάππα, Πάρη Κουγιούτα, Άννη Κλειδωνά, Θεόπη Καταφυγιώτη, Φανή Κέμου, Αννίτα Πάλλη… -Έκτη Γυμνασίου, Δεύτερο Γυμνάσιο Θηλέων, γυμνασιάρχης Τιμαγένης- πίναμε ουζάκια ἠ τρώγαμε παγωτό μόκα!

Η θεατρική παράσταση «Καταχνιά στον Έπαχτο» του Μπόγρη όπου δώσαμε ρεσιτάλ… ηθοποιΐας!  Οι πέστροφες που ψαρεύαμε στο Κοτρώνι, οι εκδρομές στην Ελάτη και στο Περτούλι, Μεγάλη εβδομάδα στα Μετέωρα, στο μοναστήρι του Αγίου Στεφάνου με τις καλόγριες…  Και ένας αξέχαστος Ιούλιος που η πόλη είχε πνιγεί από τις πυγολαμπίδες… Καταπληκτικά, υπέροχα Τρίκαλα, βαριά από ιστορία και μεθυστικά αρώματα από σύριγγες και πασχαλιές…

–Έρχεστε συχνά;

–Όχι όσο συχνά θα ήθελα. Το Πάσχα με πρωτοβουλία της Ευτυχίας Τάχου  οργανώθηκε συνάντηση των παλιών συμμαθητριών, αλλά ήμουν στο Λονδίνο και δεν μπόρεσα να παραβρεθώ. Ελπίζω το φθινόπωρο να μπορέσω να έρθω.

–Θεωρείτε ότι η πόλη έχει αλλάξει;

-Έχει αλλάξει πολύ. Η παλιά αγορά δεν υπάρχει πια στην Οδό Λαρίσης, με στενοχωρεί που δεν βλέπω το παλιό υπέροχο νεοκλασικό του Αβέρωφ, που στέγαζε κάποτε το φροντιστήριο Αγγλικών της Μαρίας Καραμίχου. Το λάτρευα αυτό το κτήριο! Δυστυχώς το γκρέμισαν και στη θέση του είναι τώρα πολυκατοικία…  Το Φρούριο όμως είναι εκεί!  Το καταπληκτικό Βαρούσι είναι εκεί. Το Κουρσούμ Τζαμί, επίσης, ανακαινισμένο, έργο του Ιωσήφ Δογάνογλου, ή μιμάρ Σινάν, του Έλληνα από τους Αγίους Αναργύρους της Καισάρειας. Κι ο Ληθαίος! Πάντα ήσυχος, πάντα γοητευτικός! Είναι μια πανέμορφη μοντέρνα πόλη που εξελίσσεται. Δεν γίνεται αλλιώς.

–Πως ξεκίνησε το ταξίδι της συγγραφής;

–Τυχαία. Στην δευτέρα γυμνασίου ένας φιλόλογος  απέρριψε ένα διήγημα που του πήγα με μεγάλη λαχτάρα για ν᾽ ακούσω τη γνώμη και τις παρατηρήσεις του. Μου δήλωσε ότι δεν θα γίνω συγγραφέας. Την ίδια χρονιά, βέβαια, πήρα πανελλήνιο βραβείο διηγήματος από την Διάπλαση των Παίδων, ενώ ένας άλλος φιλόλογος που δεν ζει πια μου έλεγε ότι γράφω αξιοθαύμαστα κι ότι από μένα περιμένει πολλά. Η αλήθεια είναι ότι ήμουν πάντα δύσπιστη και ποτέ δεν πίστεψα ότι μπορεί κάποιος να κατέχει την μοναδική αυθεντική αλήθεια. Μισώ τα δόγματα και οι αυθεντίες δεν με πτοούν. Όλοι έχουμε ικανότητες, αρκεί να τις καλλιεργήσουμε. Επίσης, είμαι μαχητική.  Σηκώνομαι αμέσως όταν πέφτω. Προσπαθώ ξανά και ξανά. Βελτιώνομαι από τα λάθη κι από τις αποτυχίες μου. Κοιτάζομαι κατάματα στον καθρέφτη του εαυτού μου. Κι ευγνωμονώ όσους με απαξίωσαν και με υποτίμησαν, γιατί  με έσπρωξαν  από νωρίς στον δρόμο της  αγωνιστικότητας και μου ρίζωσαν την ιδέα ότι όταν εγώ πιστεύω ότι έχω δυνάμεις και δυνατότητες βελτίωσης, όταν είμαι αποφασισμένη να παλέψω για τον εαυτό μου, κανενός η οιηματική αλαζονεία  και έπαρση δεν μπορεί να με κολλήσει στον τοίχο.

–Συγγραφέας κι εκδότρια; Αυτά τα δύο συνυπάρχουν αρμονικά;

–Είναι δυο εντελώς ξεχωριστοί ρόλοι που τους παίζω χωρίς να μπλέκω τον έναν με τον άλλον. Μου λείπει η εμπάθεια και μου περισσεύει ο θαυμασμός για τις ικανότητες του άλλου.

–Οι Έλληνες αγαπούν την ανάγνωση και ποια βιβλία προτιμούν;

–Οι Έλληνες εν γένει, όχι. Βαριούνται. Αφήνουν τους «άλλους» να διαβάζουν.  Αυτούς που κάποτε έτρωγαν βελανίδια ενώ εμείς χτίζαμε Παρθενώνες. Δυστυχώς η ανάγνωση δεν είναι μέσα στην ζωή όλων, όπως θα έπρεπε. Πάντως, όπως και να έχει, οι γυναίκες πάντα διάβαζαν και διαβάζουν πολύ περισσότερο.

–Κρατώ στα χέρια μου το τελευταίο σας βιβλίο με τίτλο «Αναστασία η Ρωμιά Σουλτάνα». Μιλήστε μου για το νέο σας βιβλίο.

-Είναι η ιστορία ενός κοριτσιού από την Τήνο, αρπαγμένο από πειρατές, που θα βρεθεί στο χαρέμι του ενός μικρού πρίγκιπα που κλεισμένος σε μια φυλακή περίμενε τον θάνατο. Όμως η μοίρα του αλλάζει από ένα τυχαίο γεγονός, κι από μελλοθάνατος γίνεται σουλτάνος. Και δίπλα του η Αναστασία, μητέρα των παιδιών του.  Στον  δρόμο της θα βρεθεί ο Κύριλλος Λούκαρης, ο Πατριάρχης που έθεσε τα θεμέλια για την ελληνική εκπαίδευση. Μέχρι τότε τα ελληνόπουλα μεγάλωναν στο βαθύ σκότος της αμαθείας στο οποίο ανάγκαζαν οι Οθωμανοί τους κατακτημένους λαούς. Είναι μια τραγική ιστορία. Χίλιες και μία εφιαλτικές νύχτες…

«Ποτέ δεν πίστεψα ότι μπορεί κάποιος να κατέχει την μοναδική αυθεντική αλήθεια. Μισώ τα δόγματα και οι αυθεντίες δεν με πτοούν. Όλοι έχουμε ικανότητες, αρκεί να τις καλλιεργήσουμε. Επίσης, είμαι μαχητική.  Σηκώνομαι αμέσως όταν πέφτω. Προσπαθώ ξανά και ξανά. Βελτιώνομαι από τα λάθη κι από τις αποτυχίες μου. Κοιτάζομαι κατάματα στον καθρέφτη του εαυτού μου. Κι ευγνωμονώ όσους με απαξίωσαν και με υποτίμησαν, γιατί  με έσπρωξαν  από νωρίς στον δρόμο της  αγωνιστικότητας και μου ρίζωσαν την ιδέα ότι όταν εγώ πιστεύω ότι έχω δυνάμεις και δυνατότητες βελτίωσης, όταν είμαι αποφασισμένη να παλέψω για τον εαυτό μου, κανενός η οιηματική αλαζονεία  και έπαρση δεν μπορεί να με κολλήσει στον τοίχο»

–Πρόκειται για ένα ιστορικό μυθιστόρημα 784 σελίδων. Σας αγχώνει μήπως «κάπου» η ιστορία χάσει το ενδιαφέρον του αναγνώστη; Πόσο δύσκολο είναι να το διατηρήσετε μέχρι την τελευταία σελίδα;

-Όχι. Έχω μεγάλη εμπειρία ώστε να μην αισθάνομαι άγχος. Γράφω το είδος του ερευνητικού μυθιστορήματος. Μέσα από ένα μυθιστόρημα διατυπώνω για πρώτη φορά την θέση ότι η Αναστασία  ήταν αυτή που σταμάτησε δια νόμου το παιδομάζωμα. Μελετώ την Οθωμανική Ιστορία πολλά χρόνια και παρακολουθώ αδιαλείπτως ό,τι καινούργιο γράφεται για τους Οθωμανούς.

–Η Αναστασία κατάφερε να επιβιώσει σε μια φονική αυτοκρατορία όπου «η γυναίκα ήταν μονάχα κορμί απ᾽ τη μέση και κάτω» (όπως έχετε πει η ίδια) και ήταν εκείνη που σταμάτησε το παιδομάζωμα. Ήταν η ψυχική δύναμη αυτού του κοριτσιού που σας παρακίνησε να γράψετε το βιβλίο;

-Ναι, οπωσδήποτε. Θαυμάζω τους ήρωες με τους οποίους καταπιάνομαι. Πρώτα τους παρακολουθώ, μετά τους θαυμάζω για τις δυνάμεις που κρύβουν  κι ύστερα γίνομαι η σκιά τους.  Μετά το πρώτο κεφάλαιο, ξέρω αν ο ήρωάς μου θέλει να τρυπώσω στις πτυχές της ζωής του, μυστικής και φανερής. Ξέρω αν θέλω κι εγώ να συνεχίσω  μια πορεία μαζί του.

–Δολοπλοκίες, ρουσφέτια, χρηματισμοί… Μας έχει αφήσει πολλά κατάλοιπα η Οθωμανική κυριαρχία σαν χώρα;

–Τα πάντα μας άφησε. Το θέμα, όμως, δεν είναι τί μας άφησε αυτή, αλλά τί κρατήσαμε εμείς. Γιατί, είναι δυνατόν, για παράδειγμα, να ανέχεσαι να φέρεις το επίθετο Ραγιάς, Γκιαούρης, Βρυώνης, Τζελέπης, Βερέμης,  και πλείστα άλλα επίθετα που συναντάμε στην καθημερινότητά μας και είναι ακραιφνώς τούρκικα. Μας άφησε επίσης το ρουσφέτι και το μπαξίσι… και προκόψαμε!

–Ήταν εύκολη η συλλογή των στοιχείων;

–Ήταν δύσκολη. Οι τουρκικές πηγές είναι φειδωλές και πολλά τα αποσιωπούν. Όμως ευτυχώς υπάρχει πληθώρα σε βιβλία συγγραφέων της εποχής, στην Δύση. Κι εγώ δεν βαριέμαι να διαβάζω. Το αντίθετο μάλιστα.

–Κάθε βιβλίο είναι ένα απειροελάχιστο κομμάτι του μεγάλου παζλ της Γνώσης, αναγκαίο στο δρόμο προς την Αυτογνωσία;

-Απολύτως. Η γνώση είναι η δύναμη και οδηγεί στην αυτογνωσία, όταν είσαι αρκετά ανοιχτός για να κοιτάζεις κατάματα τις αλήθειες, ειδικά τις δύσκολες και δυσάρεστες.

–Πόσο έχει επηρεαστεί η αγορά του βιβλίου από την κρίση;

-Έχει επηρεαστεί καίρια. Το βιβλίο δεν θεωρείται (κακώς) είδος πρώτης ανάγκης.

–Ποια βιβλία δεν θα εκδίδατε; Με ποια κριτήρια επιλέγετε;

-Δεν θα εξέδιδα βιβλία στρατευμένα σε θρησκείες ή σε πολιτικές ιδεολογίες. Ούτε πορνομυθιστορήματα σαν τις Έντεκα Χιλιάδες Βέργες  για παράδειγμα.

Βιογραφικό

H ΕΛEΝΗ ΚΕΚΡΟΠΟYΛΟΥ γεννήθηκε στον Ζυγό της Καβάλας, αλλά μεγάλωσε στα Τρίκαλα της Θεσσαλίας. Σπούδασε στο Καποδιστριακό πολιτικές επιστήμες και νομικά, καθώς και ξένες γλώσσες. Εργάζεται στον εκδοτικό χώρο εδώ και σαράντα δύο χρόνια ως μεταφράστρια, επιμελήτρια, εκδότρια και συγγραφέας.

Το συγγραφικό της έργο:

Παιδικά: Πες μου, μπαμπά, μια ιστορία, σε παρακαλώ (ιστορίες του Αισώπου).

Ιστορικά Μυθιστορήματα: • Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, η Καπετάνισσα • Αγγέλικα η Μαντενούτα • Σαν τα Κυνηγημένα Αγρίμια • Το σημάδι του Κάιν

Σύγχρονη Λογοτεχνία: Σκέψου εμένα όταν πονάς