Αν η κούραση χτύπησε και το δικό σας κατώφλι, και παρατηρείτε διάφορα συμπτώματα όπως κίτρινο ή χλωμό πρόσωπο, μειωμένη αντοχή, δύσπνοια, ταχυκαρδία, δυσκολία στη συγκέντρωση και τάσεις λιποθυμίας ίσως ήρθε η ώρα για κάποιες εξετάσεις αίματος!
Η φεριτίνη αποτελεί βασική πρωτεΐνη με την οποία το ανθρώπινο σώμα αποθηκεύει το σίδηρο που βρίσκεται σε περίσσια στο σώμα. Το επίπεδο φεριτίνης στο αίμα, υπό φυσιολογικές συνθήκες, αντιστοιχεί στα ολικά αποθέματα σιδήρου του σώματος.
Ο σίδηρος είναι βασικό στοιχείο πολλών ενζύμων, που μετέχουν στο μεταβολισμό. Χωρίς σίδηρο, τα κύτταρα δεν θα μπορούσαν να μεταφέρουν ηλεκτρόνια και να μεταβολίσουν ενέργεια.
Η απορρόφηση σιδήρου λαμβάνει χώρα στο λεπτό έντερο. Η διαδικασία διευκολύνεται από το όξινο περιεχόμενο του στομάχου, που κρατά το σίδηρο διαλυμένο. Μόλις εισέλθει στο εντερικό κύτταρο, ο σίδηρος αποθηκεύεται ως φεριτίνη ή αποδίδεται στο αίμα, όπου συνδέεται με μια πρωτεΐνη μεταφοράς την τρανσφερίνη.
Η φεριτίνη του αίματος χρησιμοποιείται σε φυσιολογικά άτομα και σε άτομα με έλλειψη σιδήρου, για να εκτιμηθούν οι αποθήκες σιδήρου του σώματος. Όταν τα αποθέματα σιδήρου εξαντλούνται, η φεριτίνη μειώνεται. Σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας που χάνουν σίδηρο με την έμμηνο ρύση, τα επίπεδα φεριτίνης τους είναι χαμηλότερα συγκριτικά με την φεριτίνη τους μετά την εμμηνόπαυση.
Όταν δεν γίνεται φυσιολογική πρόσληψη σιδήρου, προκαλείται σιδηροπενία και χαμηλή φεριτίνη.
Συχνά νοσήματα και παθολογικές καταστάσεις που προκαλούν σιδηροπενία και χαμηλή φεριτίνη είναι:
- -Κακή διατροφή, που χαρακτηρίζεται από ανεπαρκή πρόσληψη τροφίμων πλούσιων σε σίδηρο (π.χ. κόκκινο κρέας, αυγά, φακές, σπανάκι, κουνουπίδι, ελιές).
- -Νοσήματα του γαστρεντερικού με κακή απορρόφηση.
- -Γυναικολογικές παθήσεις που προκαλούν αυξημένη ποσότητα περιόδου (αιμορραγικά σύνδρομα).
- -Αιμολυτικά σύνδρομα.
- -Ορμονικές διαταραχές.
Η χαμηλή φεριτίνη είναι μία από τις συχνότερες αιτίες εμφάνισης ατονίας, αδυναμίας στα πόδια, δυσκολία αναπνοής.
Συμπτώματα της χαμηλής φεριτίνης είναι οι διαταραχές συγκέντρωσης, η αδυναμία, η μειωμένη ικανότητα μνήμης, η ατονία, η ζάλη, η εύκολη κόπωση, η δύσπνοια, το αίσθημα ταχυκαρδίας, η απώλεια αντοχής, η λιποθυμία.
Η πτώση της φεριτίνης μπορεί να προκαλέσει αλλοιώσεις στο δέρμα, τα νύχια και τα μαλλιά. Σε σοβαρές περιπτώσεις αναπτύσσονται σχισμές στις γωνίες του στόματος, διαστροφή συμπεριφοράς, κοιλονυχία, νευρολογικά σύνδρομα.
Οι φυσιολογικές τιμές της φερριτίνης είναι:
• Για τους άνδρες: 12-300 ng/mL
• Για τις γυναίκες: 12-150 ng/mL
Όταν τα επίπεδα φερριτίνης δεν είναι πολύ χαμηλά, η κατανάλωση τροφίμων που περιέχουν σίδηρο είτε από ζωικές είτε από φυτικές πηγές, μπορούν να βοηθήσουν.
Ζωικές πηγές: άπαχο κρέας, κοτόπουλο, αυγά, στρείδια, ψάρια, χοιρινό, συκώτι κλπ.
Φυτικές πηγές: πράσινα φυλλώδη λαχανικά όπως το σπανάκι, το μπρόκολο κ.λπ., αποξηραμένα φρούτα, όπως τα σύκα και οι χουρμάδες περιέχουν επίσης σίδηρο σε επαρκή ποσότητα επίσης.
Μην ξεχνάτε τη βιταμίνη C
Η βιταμίνη C συμβάλλει στην απορρόφηση του σιδήρου από το έντερο. Αυξήστε τη φερριτίνη σας με φρούτα πλούσια σε βιταμίνη C, όπως το πορτοκάλι, το ακτινίδιο, το γκρέιπφρουτ, η φράουλα και το βατόμουρο.
Αποφύγετε όσα αναστέλλουν τη φερριτίνη
Αποφύγετε το γάλα, το ασβέστιο, τα τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε ίνες και την καφεΐνη. Αυτά μπορεί να επηρεάζουν την απορρόφηση σιδήρου και την αναστέλλουν.
Αλλάξτε σκεύη
Τα σιδερένια σκεύη από χυτοσίδηρο προσθέτουν σίδηρο στις τροφές που μαγειρεύετε σε αυτά. Τα τρόφιμα που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε υγρασία (όπως τα λαχανικά) μπορούν εύκολα να απορροφήσουν το σίδηρο από το σκεύος όταν μαγειρεύονται.
