Tο Δελβινάκι είναι ένα όμορφο ορεινό κεφαλοχώρι, το μεγαλύτερο χωριό της επαρχίας Πωγωνίου, με αξιόλογη αρχιτεκτονική κληρονομιά. Διαθέτει πολλά αξιοθέατα, όπως η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου (1620), στο κέντρο του χωριού, το παλιό Αρρεναγωγείο – Παρθεναγωγείο, τη Δημοτική Πινακοθήκη με πίνακες και σπάνιες φωτογραφίες ευεργετών και δωρητών. Υπάρχουν λείψανα αρχαίας ακρόπολης σε κατάφυτο λόφο πάνω από το χωριό. Άλλα αξιοθέατα είναι η μονή Αγ. Ιωάννη ( 17ος αιώνας ), ο ναός Αγ. Αθανασίου (1790 ), ο ναός Αγ. Θεοδώρων ( 17ος αιώνας ) κλπ.
Οι κάτοικοι ασχολούνται με την γεωργία και την κτηνοτροφία καθώς η περιοχή είναι κυρίως αγροτική. Το Δελβινάκι είναι χτισμένο σε μια δασώδη περιοχή, ανάμεσα σε δρυς, καστανιές, κουμαριές, πλατάνους κ.λ.π. Το Δελβινάκι υπήρξε εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο κυρίως λόγω της στρατηγικής του θέσης αλλά και του ξενιτεμού των κατοίκων του που διέπρεψαν επαγγελματικά στο εξωτερικό και φρόντισαν και την πατρίδα τους, όπως και σε άλλα μέρη της Ηπείρου. Σταδιακά η άλλοτε πολυάνθρωπη περιοχή του Δελβινακίου ερήμωσε από τα κύματα μεταναστών που την εγκατέλειψαν τις δεκαετίες 1920 και 1930 αλλά και από το 1950 και έπειτα.
Σήμερα το Δελβινάκι είναι ένα γραφικό χωριό που έχει διατηρήσει αναλλοίωτη τη φυσιογνωμία του. Σιγά σιγά όλο και περισσότεροι επισκέπτες ανακαλύπτουν την ομορφιά του παρθένου τοπίου, την αυθεντικότητα των ανθρώπων του Πωγωνίου αλλά και μια ανέγγιχτη από τον τουρισμό περιοχή που προσφέρεται για μοναδικές αποδράσεις.
Ανάμεσα σε Δελβινάκι και τον δρόμο που οδηγεί στο άνω Πωγώνι, σε μια διαδρομή φυσικά δευτερεύουσα, με όχι ιδιαίτερο κυκλοφοριακό φόρτο, αλλά και όχι άψογη ορατότητα στις στροφές λόγω της βλάστησης, θα βρείτε χώρο αναψυχής και γαλήνιο τοπίο, εκεί στο εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής και του Αγίου Νικολάου. Αν θέλετε δε, να θαυμάσετε το Δελβινάκι από ψηλά, τότε το τέλειο σημείο είναι ο απέναντι λόφος με την παλιά εκκλησία του Αϊ-Γιάννη και αφού περάσετε από μια φανταστική πράσινη γαλαρία, εκεί που τα δένδρα σχηματίζουν στοά!
Ελάτη Κεντρικού Ζαγορίου Ιωαννίνων
Η Ελάτη, αμφιθεατρικά χτισμένη σε μια δασωμένη βορινή περιοχή του βουνού Μιτσικέλι, με θέα προς τα βουνά και τα δάση της Τύμφης με εξαίρετο κλίμα, αποτελεί έναν κοντινό προορισμό απ’ την πόλη των Ιωαννίνων αλλά ένα κεντρικό σημείο αναφοράς για την περιήγηση κάθε επισκέπτη και στα υπόλοιπα Ζαγοροχώρια. Στην Ελάτη μπορεί κανείς να επισκεφθεί την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, χτισμένη το 1806.
Χτισμένη στα ριζά του Μιτσικελίου η Ελάτη, αγναντεύει τη χαράδρα του Βίκου, τη Μπελόη, το Μονοδέντρι, το Βραδέτο, τα Άνω Πεδινά ,το Σκαμνέλι και στο βάθος του ορίζοντα, τμήμα του Πωγωνίου.
Η παλαιά ονομασία του χωριού, που συγκροτήθηκε το 16ο αιώνα κυρίως από οικογένειες κτηνοτρόφων από τους Γαβρισιούς, Πέτσαλη και Σλάβους από το Ζλάροβο, ήταν «Μπούλτση».Η πλούσια βλάστηση έδωσε εμπορεύσιμη ξυλεία στους κατοίκους, που έγιναν ξυλέμποροι, με επιχειρήσεις στα Γιάννενα και αλλού. Πολλοί ξενιτεύτηκαν στη Μακεδονία, Θράκη, Ρουμανία, Ρωσία. Το 18ο και 19ο αιώνα το χωριό ακμάζει. Χτίζονται αρχοντικά, εκκλησίες , σχολεία. Το 1926 ονομάστηκε Ελάτη.
Πώς θα πάτε στην Ελάτη:
Για να φθάσετε στην περιοχή, ακολουθείτε τους κύριους εθνικούς οδικούς άξονες που οδηγούν στα Ιωάννινα και έπειτα κατευθύνεστε βόρεια της πόλης των Ιωαννίνων (μέσω της παλαιάς Ε.Ο. Ιωαννίνων – Κοζάνης). Στο 18ο χλμ στρίβετε δεξιά προς Ζαγόρι και ακολουθείτε τη σήμανση προς το χωριό Ελάτη. Η διαδρομή είναι περίπου μισή ώρα από τα Ιωάννινα. Η Ελάτη απέχει από την Αθήνα: 463 χλμ., από τη Θεσσαλονίκη: 292 χλμ., από την Ηγουμενίτσα: 111 χλμ. Πολύ άνετη επίσης είναι και η πρόσβαση στην περιοχή μέσω της Εγνατίας οδού, είτε από την Ευρώπη (μέσω λιμανιού Ηγουμενίτσας) είτε από τη Μακεδονία και τη Θράκη.
