Από φημισμένος σεφ της Κωνσταντινούπολης, άστεγος στα Χανιά

Ο Ερχάν ζει σε μια σκηνή σε μια γωνιά της πόλης. Δεν επαιτεί και δεν ενοχλεί κανέναν. Η όψη του παραπέμπει σε άστεγο όμως ο Ερχάν δεν είναι άστεγος ούτε και ζητιάνος. Πριν λίγα χρόνια κανείς δεν θα πίστευε ότι αυτός ο ρακένδυτος άνθρωπος με την ευγενική όψη, ήταν γνωστός σεφ στην Κωνσταντινούπολη, είχε ένα δημοφιλές εστιατόριο και μια άνετη ζωή.

Oλα άλλαξαν μετά το πραξικόπημα στην Τουρκία και το ανελέητο πόλεμο, την “εθνοκάθαρση” του Ερντογάν κατά των Κούρδων, μεταξύ των οποίων και ο Κουρδικής καταγωγής Ερχάν.
Ο 52χρονος άντρας δεν δίσταζε να εκφράζει τις απόψεις του κατά του καθεστώτος του Ερντογάν στα μέσα κοινωνική δικτύωσης κάτι που πλήρωσε με αλλεπάλληλες φυλακίσεις -την τελευταία φορά έμεινε κρατούμενος για 11 μήνες- βασανιστήρια, απειλές και αναγκαστικό “λουκέτο” στο εστιατόριο του.

Οταν αποφυλακίστηκε στην Τουρκία θεωρούνταν ανεπιθύμητος λόγω των πολιτικών πεποιθήσεων και αφού πούλησε την επιχείριση, αποφάσισε να φύγει στο εξωτερικό, πρώτα Σουηδία κι έπειτα Ελλάδα, Αλεξανδρούπολη, Κομοτηνή, Ξάνθη, Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα. Οι προπάπποι του από τη μεριά της μάνας του έμεναν στην Δράμα και στην ανταλλαγή πληθυσμών μεταφέρθηκαν στην Τουρκία.
Τους τελευταίους πέντε μήνες βρίσκεται στα Χανιά. Αρχικά επρόκειτο να δουλέψει ως σεφ σε μια ταβέρνα, αλλά το κλείσιμο των καταστημάτων λόγω του κορωνοιού, όχι μόνο του χάλασαν τα σχέδια αλλά τον άφησαν χωρίς χρήματα στο δρόμο να μπορέσει να επιβιώσει.
Τον συναντήσαμε να κάθεται σε ένα παγκάκι και να κρατά σημειώσεις. Όλη του η περιουσία είναι η αυτοσχέδια σκηνή του, ένας πεταμένος καναπές με μια κουβέρτα, ένα ραδιοφωνάκι και δυο κονσέρβες πάνω σε ένα τραπέζι που έχει φτιάξει με ξύλα και πέτρες. Και ένας μικρός σάκος που τον έχει στο προσκεφάλι του και είναι γεμάτος τετράδια με σημειώσεις. Τον ρωτάμε τι γράφει και απαντά πως είναι συγγραφέας και καθώς μας αφηγείται την ιστορία του μας εξηγεί πως μέσα σε αυτές τις ιδιόχειρες σημειώσεις ξετυλίγεται όλη η ζωή του. Μια μέρα ίσως εκδώσει ένα βιβλίο, λέει. Αυτό είναι το όνειρό του.
«Οι άνθρωποι φοβούνται να με πλησιάσουν, κάποιοι με κοιτούν με απαξιωτικό τρόπο, νομίζουν πως είμαι άρρωστος ή τρελός, όμως τίποτα από αυτά δεν συμβαίνει. Η ζωή ποτέ δεν ξέρεις τι θα σου φέρει.
Κάποτε είχα δικό μου εστιατόριο, ήμουν ένας καλός σεφ, ψάξε να βρεις στο trip advisor “Erhan restaurant, Instabul” και θα δεις χιλιάδες κριτικές. Είχα σπίτι, δικό μου άλογο και κάθε χρόνο έκανα τουλάχιστον 3 ταξίδια στο εξωτερικό. Μέχρι που τα έχασα όλα, ο Ερντογάν μου κατέστρεψε τη ζωή όπως έκανε και με εκατοντάδες χιλιάδες άλλους Κούρδους, αλλά και κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο που θεωρούσε εχθρό του, ακαδημαικούς, συγγραφείς, πολιτικούς, δημοσιογράφους, φοιτητές, χιλιάδες που βρίσκονται ακόμη μέσα στα κρατητήρια. Είναι ένας δικτάτορας που φέρεται φασιστικά και δεν έπαψα ούτε θα πάψω να το φωνάζω. Το έγραφα παντού, όπου μπορούσα, στο facebook, στο twitter και για αυτό το λόγο με έπιασαν και με έβαλαν στη φυλακή για 11 μήνες. Με βασάνισαν. Με έδεσαν σε έναν σταυρό και με είχαν δεμένο για μέρες έτσι, υποβάλλοντας με σε ηλεκτροσόκ».

Δίπλα του στο αυτοτοσχέδιο τραπεζάκι παίζει μουσική από ένα παλιό ραδιόφωνο. Στο κέντρο, σε ένα πλαστικό ποτήρι, έχει τοποθετήσει άγρια λουλούδια.
Φαίνεται αξιοπρεπής, περήφανος και ανεξάρτητος άνθρωπος που παρά τα βάσανα της ζωής δεν έχει χάσει την ευγένεια του. Τον παροτρύνουμε να μείνει στο υπνωτήριο τα κρύα βράδια για να μην αρρωστήσει.
«Δεν έχω κανέναν εδώ και τα μαγαζιά θα αργήσουν να ανοίξουν για να βρω μια δουλειά. Σκέφτομαι πως εάν δεν βρω δουλειά σε λίγες μέρες θα φύγω από τα Χανιά και με το πλοίο θα πάω στη Θεσσαλονίκη, εκεί κάποιος φίλος είπε πως θα μου παραχωρήσει ένα δωμάτιο για να μένω.
Το μόνο που θέλω είναι μια δουλειά, σε ένα εστιατόριο ή οπουδήποτε, λίγα χρήματα, ένα μικρό δωμάτιο για να ζω. Να γράφω και να ακούω μουσική. Αυτά μου φτάνουν» απαντάει όταν τον ρωτάμε τι θέλει για να είναι ευτυχισμένος. « Έχω περάσει τόσα πολλά. Έχω κουραστεί τόσο πολύ. Πολλές φορές προσεύχομαι και λέω “Βοήθησε με, θεέ μου” αλλιώς πάρε με από εδώ.
Δεν μου αρέσει αυτός ο τρόπος που ζω. Εξω, μόνος μες τους δρόμους, χωρίς φαγητό, χωρίς έναν άνθρωπο να μιλήσω. Φοβάμαι τα βράδια μήπως κάποιος μου επιτεθεί. Πριν ένα μήνα κάποιος με χτύπησε με μια πέτρα στο κεφάλι», μας λέει και δείχνει το σημάδι στο κούτελο.
Όμως ζώντας στο δρόμο ο Ερχάν δεν ξεχνά και τους ανθρώπους που του φέρθηκαν με καλοσύνη: «έμαθα τι πάει να πει η καλοσύνη των ξένων, και πως υπάρχει ανθρωπιά μακρυά από εθνικότητες και θρησκείες. Κι αυτή η καλοσύνη προέρχεται κυρίως από τους νέους ανθρώπους που όλο και κάτι θα μου φέρουν» μας λέει.
Πράγματι, όση ώρα μιλάμε ένα ζευγάρι νέων του φέρνει μια τσάντα με τρόφιμα ενώ μια άλλη κυρία του αφήνει ένα… ψάρι. Έχει μάθει πως κάποτε ήταν σεφ και τον αφήνει να το μαγειρέψει μόνος του. Έπειτα ένας άλλος νέος άνθρωπος του αφήνει δύο βιβλία με λίγα χρήματα για το ταξίδι του. Εκείνος βάζει το χέρι στην καρδιά και τους ευχαριστεί: “Ευχαριστώ πολύ, σας φιλώ το χέρι” λέει εκφράζοντας με αυτόν τον τρόπο την ευγνωμοσύνη του.
Δίπλα του λιάζεται ένα αδέσποτο σκυλί, το οποίο κρατά συντροφιά στον Ερχάν. «Αυτός είναι ο καλύτερος μου φίλος. Με καταλαβαίνει, είναι συνεχώς δίπλα μου και δεν ζητά τίποτα παρά ένα χάδι» λέει δείχνοντας τον.
Είναι που ξέρουν και οι δυο καλά από εγκατάλειψη και πως είναι να ζεις μόνος στο δρόμο…
«Ίσως κάποτε να καταφέρω να εκδώσω ένα βιβλίο με τα απομνημονεύματα μου και να γυρίσω στον τόπο μου στην Ανατολία, μαζί με τους δικούς μου ανθρώπους. Αν έχει φύγει ο Ερντογάν… Διαφορετικά δεν πρόκειται να γυρίσω. “Δεν γλύφεις εκεί που φτύνεις”. Κι εγώ έμαθα να ζω με το κούτελο καθαρό» μας λέει και μας αποχαιρετά με καλοσύνη.