Η Κλωθώ είναι η Κόρη της Ανάγκης, κατά τον Πλάτωνα. Η Μοίρα που υφαίνει το νήμα της ζωής των ανθρώπων. Κι ύστερα, δίκαια εκείνοι αναρωτιούνται: τα χαρίσματά μας τα επιλέγουμε ή μήπως είναι με κάποιον τρόπο προαποφασισμένα; Ποιες αναμνήσεις χάνονται και ποιες διατηρούνται;Στο βιβλίο της Τζίνας Ψάρρη «Οι κόρες της ανάγκης» (κυκλοφορεί από την «άνεμος» εκδοτική) αμείλικτα ερωτήματα τίθενται στην κρίση του αναγνώστη, μέσα από μια μυθοπλασία τόσο αληθινή όσο η οικογένεια της διπλανής πόρτας. Κι όπως στη ζωή, οι απαντήσεις δεν βρίσκουν πάντοτε την ίδια χαραμάδα διαφυγής.
Ζήτησα από την ίδια την συγγραφέα να μου απαντήσει σε κάποια από τα δικά μου ερωτήματα που μου γεννήθηκαν διαβάζοντας το βιβλίο της. Ένα βιβλίο που με άγγιξε στα μύχια της ψυχής μου…
Συνέντευξη στη Βιβή Μαργαρίτη
–Οι κόρες της ανάγκης… κ. Ψάρρη μιλήστε μου για το βιβλίο σας.
–Με δηλωμένη την ανάγκη αλλά και την μεγάλη μου επιθυμία – ‘περιέργεια’ να παρατηρώ ανθρώπινες συμπεριφορές και να θέτω, στον εαυτό μου πρώτα, ερωτήματα που δυσκολεύομαι να απαντήσω, έγραψα αυτό το δεύτερο βιβλίο, του οποίου ο τίτλος θα μπορούσε να είναι και «Ενσυναίσθηση». Πώς θα αντιδρούσαμε εμείς αν φορούσαμε τα παπούτσια του κάθε ήρωα; Οι ερωτήσεις, αν και αμείλικτες κάποιες φορές ελπίζω να τρύπωσαν και στο μυαλό των αναγνωστών.
-Πρόκειται για πραγματική ιστορία;
-Όπως γράφει και στο οπισθόφυλλο, πρόκειται για μια μυθοπλασία τόσο αληθινή όσο και η οικογένεια της διπλανής πόρτας. Υπάρχουν στοιχεία που «δανείστηκα» από την ζωή ανθρώπων που γνωρίζω αλλά και την δική μου, τροποποιημένα ωστόσο από την φαντασία μου η οποία οργιάζει κάθε φορά που μια ιστορία με αγγίζει.
-Τα χαρίσματά μας δεν τα επιλέγουμε, αλλά με κάποιον τρόπο είναι προαποφασισμένα;
-Λόγια της μιας ηρωίδας είναι, που αντανακλούν όμως και την γνώμη πολλών ακόμα ανθρώπων. Προσωπικά πιστεύω πως υπάρχουν πολλοί παράγοντες (περιβάλλον, παιδεία, προσωπική προσπάθεια) που διαμορφώνουν ακόμα κι αυτά που εύκολα ονομάζουμε χαρίσματα.
-Η αγάπη μπορεί να αποδειχθεί ολέθριο λάθος όταν κάνει την ελπίδα συνένοχό της;
–Απαραίτητο φως η ελπίδα, για όλους μας. Όχι όμως πανάκεια. Υπάρχουν πολλές καταστάσεις που δεν διορθώνονται ελπίζοντας απλά πως θα διορθωθούν εφόσον η αγάπη είναι δεδομένη. Δεν αρκεί. Και τότε, η αγάπη μοιάζει με λάθος ολέθριο.
-Όταν αφήσεις χαραμάδα ανοιχτή στον φόβο και βρει να τρυπώσει στην ψυχή, την κυριεύει;
–Δυστυχώς, δεν έχουμε μάθει να διαχειριζόμαστε σωστά τους φόβους μας. Αν δεν τους κοιτάξουμε κατάματα, τότε ναι, εκείνοι γίνονται οι κυρίαρχοι του παιχνιδιού και υπαγορεύουν κανόνες και συμπεριφορές. Ως παιδιά δεν εκπαιδεύσαμε την συναισθηματική μας νοημοσύνη, κανείς δεν μας την δίδαξε αφού οι «σοφοί» ενήλικες παραμένουν εμμονικά προσηλωμένοι στην στείρα πνευματική τροφή, την άχρηστη κάποιες φορές, πάντα όμως όχι αρκετή. Θα πιστεύω πως ποτέ δεν είναι αργά να ανακτήσουμε το χαμένο έδαφος της καλλιέργειας της ψυχής μας.
-Γιατί επιλέξατε την θάλασσα ως σύμβολο και σημείο αναφοράς στο βιβλίο σας;
–Η ελευθερία του απέραντου που λίγο μας φοβίζει, η αγκαλιά που γαληνεύει αλλά και καταποντίζει. Η θάλασσα του αποχωρισμού αλλά και της αναγέννησης. Η θάλασσα μέσα μας, πότε ήρεμη και πότε φουρτουνιασμένη, που ξεγελά και θέλει προσοχή αλλά που χαμογελά ερωτευμένα σ’ όποιον την αποζητά.
-Όταν το σώμα εγκαταλείπει, το πνεύμα εξυψώνει;
-Έτσι θα έπρεπε να είναι κατά τη γνώμη μου. Οι αδυναμίες μπορούν να νικηθούν με τη βοήθεια του μυαλού, εκεί κρύβεται η δύναμη.
-Τελικά δεν έχει σημασία το πόσο θα ζήσουμε αλλά τα γεγονότα που συμβαίνουν στη διάρκεια της ζωής μας είναι εκείνα που μετράνε;
-Πάντα εκτιμούσα απεριόριστα τους ανθρώπους που φεύγοντας (ακόμα και αν δεν ήταν πλήρεις ημερών) αφήνουν πίσω τους ίσκιο βαρύ. Που προσφέρουν, δημιουργούν, ερωτεύονται την κάθε στιγμή ξεχωριστά. Αν ζήσεις με πάθος, έχεις ζήσει πραγματικά.
-Η ζωή μας είναι αντικατοπτρισμός και τίποτα άλλο; Είναι φτιαγμένη από ευκαιρίες; Απ’ όσες αρπάξαμε αλλά κι απ’ αυτές που χάσαμε;
-Όχι μόνο. Είναι και όσα παράθυρα ανοίξαμε διάπλατα αλλά κι όσα κρατήσαμε σφαλιστά. Είναι οι αγάπες που χάσαμε κι όσες κρατήσαμε. Είναι οι δρόμοι μας, που κάποτε τους περπατήσαμε με θλίψη κι άλλοτε με χαρά. Η ζωή μας είναι ο αντικατοπτρισμός των επιλογών μας.
Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου
Η Κλωθώ είναι η Κόρη της Ανάγκης, κατά τον Πλάτωνα. Η Μοίρα που υφαίνει το νήμα της ζωής των ανθρώπων. Κι ύστερα, δίκαια εκείνοι αναρωτιούνται: τα χαρίσματά μας τα επιλέγουμε ή μήπως είναι με κάποιον τρόπο προαποφασισμένα; Ποιες αναμνήσεις χάνονται και ποιες διατηρούνται;
Τρεις εντελώς διαφορετικές γυναίκες. Οι απρόσμενες ανατροπές, η υπεροψία τής αρτιμελούς αυτάρκειας, η τρυφερή ευφυΐα της αναπηρίας, το αναπόφευκτο και ο έρωτας. Όλα χάνονται στην ανυπαρξία κι όλα πλάθονται από την αρχή. Κι αν το κλειδί της ευτυχίας τους το έψαχναν σε λάθος τσέπη; Κι αν η εμπιστοσύνη σαν ένα χαρτί αποδειχθεί, που έτσι και τσαλακωθεί μετά δεν ξαναϊσιώνει;
Ευκαιρίες που θ’ αρπάξουν κι άλλες που θα χάσουν. Τραύματα από μάχες που θα δώσουν, ουλές απ’ όσες σκόπιμα θ’ αποφύγουν. Ένας δρόμος είναι η ιστορία τους, που άλλοτε τον περπατούν με ικανοποίηση κι άλλοτε με θλίψη. Τα όνειρά τους, όμως, πάντα μυρίζουν καλοδεχούμενη καλοκαιρινή βροχή. Γιατί η αγάπη μια λέξη ακίνδυνη είναι κι οφείλουν να νιώσουν το άγγιγμά της χωρίς φόβο. Ακόμα και τότε που ο ενήλικος κόσμος τής απώλειας μοιάζει απάνθρωπος.
Αμείλικτα ερωτήματα τίθενται στην κρίση του αναγνώστη, μέσα από μια μυθοπλασία τόσο αληθινή όσο η οικογένεια της διπλανής πόρτας. Κι όπως στη ζωή, οι απαντήσεις δεν βρίσκουν πάντοτε την ίδια χαραμάδα διαφυγής.
Ένα μικρό απόσπασμα από το β΄ αυτάκι του βιβλίου
«…Μακάρι να είχα τη μνήμη χρυσόψαρου. Θυμόμουν τα πάντα όμως: τον καβγά και τις απειλές που εκτόξευαν ο ένας στον άλλον, την αμήχανη καθημερινότητά τους, τις κατηγόριες του Στάθη. Τα λόγια τους στριφογύριζαν στο μυαλό μου και στον χώρο. Έβλεπα τις λέξεις να πετάνε γύρω μου. Κοιτούσα απορημένη αυτούς τους τόσο διαφορετικούς ανθρώπους και αναρωτιόμουν: πώς έπεισε ο ένας τον άλλον ότι είναι όμοιοι;»
Η Τζίνα Ψάρρη μας… συστήνεται
Γεννήθηκα στην Αθήνα. Αποφοίτησα από την Ελληνογαλλική σχολή Ουρσουλινών και πήρα το πτυχίο της Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας από το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο. Δούλεψα για 20 χρόνια στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, διδάσκοντας γαλλικά και ιστορία, σε σχολεία της Αθήνας και της επαρχίας.
Από τις εκδόσεις Όστρια, κυκλοφόρησε το 2015 το πρώτο μου μυθιστόρημα με τίτλο «Μέχρι το πέμπτο σκαλοπάτι», ενώ πολλά ποιήματα και διηγήματά μου έχουν δημοσιευτεί σε διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά (Fractal, Άνεμος Magazine) αλλά και λογοτεχνικά blogs (Eikonakailogos, Λογοτεχνικά Σοκάκια, Πολιτιστική Ατζέντα, Ψυχής Απάγκιο).
Το διήγημά μου «Πρωινό αστέρι», απέσπασε το πρώτο βραβείο 2016 στον πανελλήνιο διαγωνισμό που κάθε χρόνο διοργανώνει η Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών.
