Άγιος Αχίλλειος στον Παλαιόπυργο: Ένα εκκλησάκι χτισμένο σε… πύργο-Εκατοντάδες προσκυνητές συρρέουν κάθε χρόνο αυτή την εποχή

Ο Άγιος Αχίλλειος είναι ένα μικρό εκκλησάκι στην κορυφή του λόφου που «σκιάζει» τον Παλαιόπυργο. Ένα μικρό εξωκλήσι που κάθε χρόνο τέτοια εποχή έχει την τιμητική του καθώς γιορτάζει ο Άγιος Αχίλλειος.Προσκυνητές συρρέουν κάθε χρόνο κατά εκατοντάδες για να παραστούν στην Ιερά Πανήγυρη και να ανάψουν ένα κερί στη μνήμη του Αγίου αφού είναι ο μοναδικός ναός του Αγίου Αχιλλείου στο Νομό Τρικάλων. Μπορεί να είναι ένας μικρός ναός αλλά παρόλα αυτά είναι εντυπωσιακός καθώς βρίσκεται στην κορυφή του λόφου και στέκει επιβλητικός στα χαλάσματα του πύργου που προϋπήρχε ακριβώς πάνω από το χωριό. Μέχρι πριν λίγα χρόνια η πρόσβαση ήταν δύσκολη αλλά πλέον ανεβαίνει αυτοκίνητο. Εντούτοις, πολλοί πιστοί προτιμούν την ανάβαση με τα πόδια.

Πανηγυρίζει

Ο Ιερός Ναός Αγίου Αχιλλείου στον Παλαιόπυργο Τρικάλων πανηγυρίζει μεγαλοπρεπώς την Τετάρτη 15 Μαΐου. Την Τρίτη, 14 Μαΐου θα πραγματοποιηθεί Μέγας Πανηγυρικός Εσπερινός μετ’ αρτοκλασίας και Θείου Κηρύγματος. Ακολούθως θα προσφερθεί παραδοσιακή φιλοξενία. Παραδοσιακό φαγητό καζανιού (πρόβειο με κριθαράκι) που θα προετοιμαστεί με την προσφορά δωρητών και τη βοήθεια εθελοντών θα προσφερθεί σε όλους τους παρευρισκόμενους.

Οι εκδηλώσεις θα κορυφωθούν ανήμερα του Αγίου Αχιλλείου, την Τετάρτη 15 Μαΐου στις 7.30 π.μ. με τον Όρθρο κι εν συνεχεία με την Πανηγυρική Θεία Λειτουργία μετά Θείου Κηρύγματος και το Ύψωμα του Αγίου. Εν συνεχεία θα προσφερθεί παραδοσιακή φιλοξενία.

Ιδιαίτερη αρχιτεκτονική

Εκείνο που εντυπωσιάζει στον Άγιο Αχίλλειο είναι η ιδιαίτερη αρχιτεκτονική του κι αυτό γιατί αρχικά είχε χτιστεί σαν κάστρο τον 14ο αι. Στα τέλη του 19ου αι. μετατράπηκε σε ναό αφιερωμένο στον Άγιο Αχίλλειο. Αξίζει να αναφέρουμε ότι ενδιάμεσα στέγασε το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου Ζαβλαντίων, που άκμαζε εκείνη την εποχή.

Πληροφορίες

Ο Άγιος Αχίλλειος είναι χτισμένος σε πύργο που περιβάλλεται από άλλα βυζαντινά και μεταβυζαντινά κτίσματα σε ύψωμα πάνω από το χωριό Παλαιόπυργος (παλιά ονομασία «Ζαβλάντια»), από τη βορινή πλευρά.
Ο πύργος σώζεται σε σχετικά χαμηλό ύψος και καλύπτεται από κεραμοσκεπή που είναι, βεβαίως, προσθήκη των τελευταίων δεκαετιών. Αυτά τα στοιχεία κάνουν το μνημείο να μη μοιάζει εκ πρώτης όψεως με μεσαιωνικό πύργο. Η έρευνα του χώρου έχει δείξει ότι η κατασκευή του πύργου έχει προηγηθεί όλων των άλλων κτισμάτων.

Τον 14ο αιώνα, οι κάτοικοι της περιοχής ζήτησαν την έγκριση του Σέρβου ηγεμόνα Συμεών Ούρεση για την ανέγερση αμυντικού πύργου στο ύψωμα πάνω από το χωριό των Ζαβλαντίων. Η άδεια ανέγερσης δόθηκε με χρυσόβουλο του 1366, οπότε χτίστηκε ο πύργος. Οι υπόλοιπες κατασκευές (το ναΰδριο, το τείχος κλπ) προστέθηκαν σταδιακά αργότερα.

Δομικά, αρχιτεκτονικά, οχυρωματικά στοιχεία

Το συγκρότημα αποτελείται από τον πύργο στη δυτική πλευρά, μια πύλη και το εκκλησάκι του Αγίου Αχιλλείου., ενώ περιβάλλεται από τείχος.
Η κάτοψη του συνόλου έχει σχήμα σχεδόν πεντάπλευρο με μέγιστες εσωτερικές διαστάσεις. Δίνει την εντύπωση καστρομονάστηρου, αλλά δεν είναι ούτε υπήρξε ποτέ. Μέρος του ναϋδρίου είναι ενσωματωμένο στο εξωτερικό Βυζαντινό τείχος. Ο πύργος διατηρείται σε ύψος 4 μέτρων περίπου. Η κάτοψή του είναι ορθογώνιο και το πάχος των τοίχων είναι περίπου 1,60μ.

Οι τοίχοι είναι όλοι τυφλοί και δεν έχουν ούτε ποδαρικά ούτε παράθυρα ούτε πολεμίστρες. Τα ερείπια δεν μας βοηθούν να μαντέψουμε τον ακριβή αριθμό των ορόφων του.

Πηγές

• «Παλαιόπυργος Τρικάλων», Πασχάλης Ανδρούδης, Πρακτικά Β‘ Συνεδρίου Τρικαλινών Σπουδών, Νοέμβριος 1990.
• Αλέξανδρος Καλαντζής , ιστοσελίδα Κάστρα της Ελλάδας
• https://www.kastra.eu/castlegr.php?kastro=paleoptrik