Γερή καμπάνα για το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας που καλείται να σκάσει αποζημίωση ύψους 630.000 ευρώ στην οικογένεια του 20χρονου Κύπριου φοιτητή, Ιάκωβου Μεταξά, που έχασε τη ζωή του κατά τη διάρκεια εξέτασης.
Ύστερα από πολυετή δικαστική αντιπαράθεση, το Διοικητικό Εφετείο Λάρισας απέρριψε την έφεση που κατέθεσε το ΤΕΙ Θεσσαλίας στην αρχική απόφαση του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου, δικαιώνοντας έτσι την οικογένεια του αδικοχαμένου φοιτητή, και αποφάσισε πως το χρηματικό ποσό που πρέπει να δώσει το Πανεπιστήμιο, το οποίο εντάχθηκε το ΤΕΙ Θεσσαλίας, ως «αποζημίωση και χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης», είναι τα 630 χιλιάρικα.
Ειδικότερα, η απόφαση αυτή εξηγείται ως αποζημίωση στην οικογένεια μεταξύ των οποίων, στον πατέρα, στην μητέρα, στα τέσσερα αδέλφια,όπως και τη γιαγιά του 20χρονου φοιτητή, με χρηματική αποζημίωση λόγω ψυχικής οδύνης που κυμαίνεται από 10.000 ευρώ έως 100.000 ευρώ ανά μέλος της οικογένειας.
Σημειώνεται ότι στο ποινικό μέρος, το Τριμελές Εφετείο Λάρισας τον Νοέμβριο του 2013 έκρινε ενόχους τους δύο καθηγητές του Τμήματος Ηλεκτρολογίας, καθώς είχαν την ευθύνη του μαθήματος, για ανθρωποκτονία από αμέλεια. Μάλιστα το δευτεροβάθμιο δικαστήριο, δέχτηκε ελαφρυντικά και για τους δύο κατηγορούμενους και μείωσε την πρωτόδικη ποινή, σε τελική ποινή φυλάκισης 20 μηνών τον έναν και ενός έτους τον άλλο, με τριετή αναστολή και για τους δύο που αφέθηκαν ελεύθεροι.
Με τους δύο κατηγορούμενους εκπαιδευτικούς να ισχυρίζονται κατά την ακροαματική διαδικασία ότι ο θάνατος του σπουδαστή οφείλεται σε καρδιολογικό πρόβλημα, εκδοχή που δεν έγινε αποδεκτή από το Δικαστήριο.
Η μοιραία εξέταση
Το κακό συνέβη το 2007, όταν κατά τη διάρκεια εξέτασης εργαστηριακού μαθήματος στην εξεταστική του Ιουνίου, ο Ιάκωβος έπαθε ηλεκτροπληξία με αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του. Και ενώ στην αρχή ο θάνατός του αποδόθηκε σε καρδιοπάθεια, στη συνέχεια η ιατροδικαστική εξέταση έδειξε πως η ηλεκτροπληξία ήταν η αιτία.
Αναλυτικά, όπως σημειώνεται στη δικογραφία:
«Στις 18.6.2007 από ώρα 16:00 έως 18:00 κατά τη διενέργεια εξετάσεων Β’ εξαμήνου στο μάθημα «Εργαστήριο Ηλεκτροτεχνίας II» του Τμήματος Ηλεκτρολογίας της Σχολής Τεχνολογικών Εφαρμογών του ΤΕΙ Λάρισας από (σ.σ. αναφέρονται τα ονόματα των εκπαιδευτικών του ΤΕΙ) ηλεκτρολόγο μηχανικό, ως εποπτεύοντα αναπληρωτή καθηγητή και, τεχνολόγο ηλεκτρολόγο μηχανικό, καθηγητή εφαρμογών του ως άνω Τμήματος, και υπεύθυνο για την καλή λειτουργία του εργαστηρίου, προσήλθε προς εξέταση ο σπουδαστής του Τμήματος Ιάκωβος Μεταξάς, γεννηθείς στη Λευκωσία Κύπρου στις 5.10.1987 μαζί με άλλους επτά σπουδαστές.
Σκοπός του πειράματος ήταν η εξοικείωση των σπουδαστών με τριφασικό και εναλλασσόμενο ηλεκτρικό ρεύμα, το οποίο και χρησιμοποιούνταν κατά την εκτέλεσή του. Αφού ο εν λόγω σπουδαστής έλαβε το θέμα εξέτασης, κάθισε σε πάγκο εργασίας ευρισκόμενο στη βόρεια πλευρά της αίθουσας, επί του οποίου υπήρχαν: α) μία πινακίδα από διαφανές πλαστικό υλικό (μονωτικό) με προσαρμοσμένες έξι υποδοχές (ντουί) και ισάριθμους λαμπτήρες πυρακτώσεως 100 WATT, ένας πλαστικός πίνακας με τρεις ασφαλειοδιακόπτες, τρεις υποδοχές για την τροφοδοσία της πινακίδας με ρεύμα και υποδοχές με καλωδιώσεις στο εσωτερικό της πινακίδας που επέτρεπαν διάφορους τρόπους σύνδεσης των λαμπτήρων, β) διάφορα ελεύθερα καλώδια με βύσματα στα άκρα για την εκτέλεση της συνδεσμολογίας, γ) ένα καλώδιο τροφοδοσίας της πινακίδας, στο ένα άκρο του οποίου υπήρχαν τρεις ρευματοδότες (πρίζες) προσαρμοσμένοι στην πινακίδα και στο άλλο άκρο ένας τριφασικός ρευματολήπτης (φις) που έπαιρνε ρεύμα από έναν τριφασικό ρευματοδότη ευρισκόμενο στον τοίχο της αίθουσας πίσω από τον πάγκο εργασίας και δ) ένα βολτόμετρο και ένα αμπερόμετρο.
Ένα τμήμα των ακροδεκτών του καλωδίου τροφοδοσίας ήταν μεταλλικό χωρίς πλαστικό περίβλημα, ενώ το υπόλοιπο είχε πλαστικό περίβλημα και μία πολύ μικρή βίδα. Μετά την εκτέλεση της συνδεσμολογίας από τον ως άνω σπουδαστή, ο καθηγητής (σ.σ. αναφέρεται το όνομά του) την έλεγξε και ενεργοποίησε το κύκλωμα ανοίγοντας τους ασφαλειοδιακόπτες της πινακίδας, ώστε ο σπουδαστής να πραγματοποιήσει τις μετρήσεις που απαιτούσε η άσκηση με το βολτόμετρο και το αμπερόμετρο και να καταγράψει τις ενδείξεις στη φωτοτυπία των θεμάτων.
Ακολούθως, ολοκληρώθηκε η εξέταση και ο ίδιος Καθηγητής παρέλαβε το γραπτό και απομακρύνθηκε προς την έδρα χωρίς να απομονώσει ηλεκτρικά το κύκλωμα, δηλαδή χωρίς να βγάλει τον ρευματολήπτη του καλωδίου τροφοδοσίας από τον ρευματοδότη του τοίχου. Στη συνέχεια λόγω διαρροής ρεύματος, την οποία δεν διέκοψε ο διακόπτης διαφυγής (ρελέ ασφαλείας), από την επαφή των χεριών του Ιακώβου Μεταξά που εξαιτίας της υψηλής θερμοκρασίας ήταν ιδρωμένα, με τους ακάλυπτους μεταλλικούς ακροδέκτες του καλωδίου τροφοδοσίας, που βρίσκονταν υπό τάση καθόσον το κύκλωμα ήταν ακόμα σε λειτουργία, το ηλεκτρικό ρεύμα διήλθε από το σώμα του, οπότε τινάχθηκε, έχασε τις αισθήσεις του και έπεσε προς τα πίσω και δεξιά παρασύροντας και την πινακίδα της άσκησης».
Η ηλεκτροπληξία ως αιτία
Στη δικογραφία σημειώνετα παρακάτω πως «του χορηγήθηκαν πρώτες βοήθειες και εκλήθη ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ, με το οποίο μεταφέρθηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας όπου και διαπιστώθηκε ο θάνατός του. Σύμφωνα δε με την ιατροδικαστική έκθεση νεκροψίας – νεκροτομής της ιατροδικαστή της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Λάρισας Ρουμπίνης Λεονταρή, ο θάνατος οφείλεται σε ηλεκτροπληξία, ενώ σύμφωνα με την έκθεση ιστολογικής εξέτασης βιολογικών υλικών του ιατροδικαστή της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Αθηνών Νικολάου Γούτα, το συμπέρασμα από την εξέταση είναι «αλλοιώσεις συμβατές με τις παρατηρούμενες σε ηλεκτροπληξία».
Εξάλλου, από την κατασκευή της εσωτερικής ηλεκτρικής εγκατάστασης του εργαστηρίου στα μέσα της δεκαετίας του 1970 έως την επέλευση του ως άνω θανάτου δεν υποβλήθηκε αίτημα ούτε πραγματοποιήθηκε αντικατάστασή της, η δε συντήρησή της έγινε κατά καιρούς από το Τμήμα συντήρησης χωρίς τήρηση σχετικού βιβλίου.
Ένοχοι οι Καθηγητές
Τέλος, με την 1120/2012 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Λάρισας οι προαναφερόμενοι Καθηγητές κρίθηκαν ένοχοι για ανθρωποκτονία από αμέλεια και άσκησαν έφεση. Με την 1355/2013 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Λάρισας (που κατέστη αμετάκλητη με την 524/2015 απόφαση του Αρείου Πάγου έπειτα από άσκηση αναίρεσης) μόνο του ενός καθηγητή (σ.σ. αναφέρεται το όνομα του καθηγητή) «κρίθηκαν ένοχοι για ανθρωποκτονία από αμέλεια του Ιάκωβου Μεταξά, ο θάνατος του οποίου επήλθε από ηλεκτροπληξία και όχι από καρδιοπάθεια, λόγω των παραλείψεων των εν λόγω εφεσιβλήτων να προβλέψουν τον κίνδυνο ηλεκτροπληξίας και να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για την αποτροπή του, παρότι είχαν ιδιαίτερη νομική υποχρέωση προς τούτο».
Ειδικότερα, κρίθηκε ότι ο καθηγητής «δεν έλαβε όλα τα απαραίτητα και αποτελεσματικά μέτρα ασφαλείας για την προφύλαξη του σπουδαστή από κίνδυνο ηλεκτροπληξίας, όπως όφειλε, ενόψει της ιδιότητάς του ως εξεταστή και εποπτεύοντος καθηγητή του μαθήματος και σύμφωνα με τους αναγνωρισμένους κανόνες της επιστήμης και τη διάταξη του άρθρου 6 παρ. 1 περ. γ του Κανονισμού Σπουδών του ΤΕΙ Λάρισας, λόγω και της επικινδυνότητας της εργαστηριακής άσκησης και της ιδιότητας του θανόντος ως σπουδαστή, και συγκεκριμένα ενώ όφειλε να είναι παρών και να επιτηρεί τον σπουδαστή καθ’ όλο το χρονικό διάστημα που το κύκλωμα ήταν υπό τάση προς αποτροπή τυχόν επικίνδυνης ενέργειας από τον τελευταίο, να απομονώσει ηλεκτρικά το κύκλωμα μετά την ολοκλήρωση του πειράματος βγάζοντας τον ρευματολήπτη του καλωδίου τροφοδοσίας από τον ρευματοδότη (το φις από την πρίζα) και να μην επιτρέψει την εκτέλεση του πειράματος με καλώδιο με εκτεθειμένους, μη μονωμένους μεταλλικούς ακροδέκτες, παρέλειψε να εκπληρώσει τις ως άνω υποχρεώσεις». Επίσης, κρίθηκε ότι «στην ίδια παράλειψη υπέπεσε» και ο έτερος εκπαιδευτικός «ο οποίος ως υπεύθυνος για την καλή λειτουργία του εργαστηρίου ηλεκτροτεχνίας δεν μερίμνησε, προκειμένου να χρησιμοποιούνται σ’ αυτό μόνο μονωμένοι ακροδέκτες και όχι με γυμνό μεταλλικό μέρος».
