Συμπληρώνονται φέτος (2 Φλεβάρη) 100 χρόνια απ’ τη μεγάλη Αγροτική Λαϊκή Εξέγερση του 1925 στα Τρίκαλα, του λεγόμενου «Τρικαλινού Κιλελέρ».
2,5 χρόνια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και η Θεσσαλία βράζει όχι μόνο από τα προβλήματα και τις αδικίες (τσιφλίκια, ακτήμονες αγρότες, ανεργία, φτώχεια, ενίοτε στα όρια της πείνας, εκμετάλλευση, καταπίεση, καμπάνες για νέο πόλεμο, ενώ οι λεγόμενοι «παλαιοπολεμιστές» βολοδέρνουν στα όρια της εξαθλίωσης), αλλά και τις συνεχείς αγωνιστικές κινητοποιήσεις του λαού σ’ όλες τις θεσσαλικές πόλεις.
Μέσα σ’ αυτό το κλίμα η Αγροτική Λαϊκή Εξέγερση στα Τρίκαλα ήρθε και συντάραξε το πανελλήνιο. Το ημερολόγιο έγραφε 2 Φλεβάρη 1925, ημέρα Δευτέρα, με το βδομαδιάτικο παζάρι να διακόπτεται και να εξασφαλίζεται η μέγιστη λαϊκή συμμετοχή στην Εξέγερση.
7.000 με 10.000 Τρικαλινοί (αγρότες, εργάτες, αυτοαπασχολούμενοι “παλαιοπολεμιστές”, γυναίκες) αναγκάστηκαν να μετατρέψουν ένα προγραμματισμένο ειρηνικό συλλαλητήριο κατά της κοινωνικής και πολιτικής αδικίας σε Εξέγερση κατά της αυθαιρεσίας και της βίας του κράτους.
Η Εξέγερση κατεστάλη από στρατιωτικές δυνάμεις, με επικεφαλής τον μετέπειτα φιλοναζιστή αξιωματικό Χρ. Καβράκο. Ο απολογισμός τραγικός: 7 νεκροί (2 αγρότες, 2 εργάτες, 2 επαγγελματίες κι ένα κοριτσάκι 8 ετών) και δεκάδες τραυματίες. Ενώ στη συνέχεια του “πρωταίτιους” της Εξέγερσης τους κάθισαν στο σκαμνί του Έκτακτου Στρατοδικείου Λάρισας, μ’ αποτέλεσμα οι περισσότεροι απ’ τους μισούς να καταδικασθούν σε κάθειρξη!
Η Εξέγερση στα Τρίκαλα το 1925 υπήρξε μια απ’ τις μεγαλύτερες κοινωνικό-πολιτικές εξεγέρσεις σε πανελλήνιο επίπεδο στα χρόνια του Μεσοπολέμου. Λόγω του ευρέος κοινωνικού φάσματος που εξεγέρθηκε, οι ιστορικοί έγραψαν για «αρραβώνα αίματος αγροτιάς – εργατιάς». Υπήρξε η πρώτη εργατο-αγροτική εξέγερση στην Ελλάδα. Απ’ αυτή την άποψη το «Τρικαλινό Κιλελέρ» υπερείχε ποιοτικά απ’ το Κιλελέρ του 1910.
Η Αγροτική Λαϊκή Εξέγερση του 1925 στα Τρίκαλα μισήθηκε πολύ απ’ το ντόπιο και πανελλήνιο κατεστημένο. Γι’ αυτό δεν δίστασαν να χρησιμοποιήσουν κάθε μέσο για να το σβήσουν εντελώς απ’ τη συλλογική μας μνήμη. Και το πέτυχαν! Έκλεισαν ερμητικά τη μεγάλη Εξέγερση στο ντουλάπι της λήθης και της αφάνειας για 85 ολόκληρα χρόνια, σε τέτοιο μάλιστα βαθμό που αγνοούσαν το γεγονός ακόμη και ιστορικοί του τόπου μας!
Μόλις το 2010 με ομόφωνη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Τρικκαίων αναγνωρίστηκε η Εξέγερση του 1925 και καθιερώθηκε να τιμάται ως τοπική επέτειος της πόλης μας την πρώτη Κυριακή κάθε Φλεβάρη (εφέτος ανήμερα 2η Φλεβάρη).
Σύμφωνα με πληροφορίες μας, η διευρυμένη ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ, που ανέδειξε πριν από χρόνια την Τρικαλινή Εξέγερση, ετοιμάζει φέτος εκδήλωση – ημερίδα με τη συμμετοχή ιστορικών , ερευνητών, κοινωνικών επιστημόνων και αγωνιστών, αλλά και καλλιτεχνικό πρόγραμμα για τα 100 χρόνια του «Τρικαλινού Κιλελέρ», ενώ εξελίσσεται σε παλλαϊκό αίτημα ο Δήμος Τρικκαίων ν’ ανακηρύξει το 2025 σε «ΕΤΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΕΞΕΓΕΡΣΗΣ ΤΩΝ ΤΡΙΚΑΛΩΝ ΤΟΥ 1925».
Για μας να διδάσκει η Ιστορία πρέπει «ΟΙ ΛΕΥΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ ΝΑ ΓΡΑΦΤΟΥΝ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΚΟΓΡΑΜΜΕΝΕΣ ΝΑ ΞΑΝΑΓΡΑΦΤΟΥΝ!».
Χρήστος Σταμόπουλος, δικηγόρος
