Η Κρήτη κλείνει ραντεβού με τη Βενετία, και η συνάντησή τους φτιάχνει μια από τις πιο ατμοσφαιρικές πόλεις. Βολτάρουμε στα Χανιά και βουτάμε στις ωραιότερες παραλίες τους.
Τα χρώματα της παλιάς πόλης. Το ηλιοβασίλεμα πίσω από τον φάρο στο ενετικό λιμάνι. Μια σκιερή πλατεία το καταμεσήμερο. Οι μυρωδιές που πλημμυρίζουν τις γειτονιές γύρω από τα ταβερνάκια και σε ακολουθούν σε κάθε σου βήμα. Ένα ακόμα σοκάκι που δεν είχες περπατήσει, ενώ νόμιζες πως τα έχεις εξερευνήσει όλα. Η θέα του ενετικού λιμανιού από ένα παράθυρο του Ναυτικού Μουσείου. Η ρακή που θολώνει λίγο τις εικόνες τα απογεύματα. Μπορείς να απαριθμήσεις εκατό ακόμα γωνιές, εικόνες, γεύσεις και μυρωδιές, και πάλι δεν θα έχεις περιγράψει τα Χανιά σε όλο τους το μεγαλείο.
Η κατά γενική ομολογία ωραιότερη πόλη της Κρήτης είναι η εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα ο οποίος θέλει τα λιμάνια να είναι ενδιαφέροντα μεν, άσχημα δε. Είναι επίσης όλα όσα έχει στο μυαλό του ο νεοφερμένος επισκέπτης της Κρήτης –φιλόξενα, πολύχρωμα, ρομαντικά, με την Ιστορία αποτυπωμένη σε κάθε τους γωνιά– κι ακόμα περισσότερα.
Γι’ αυτό αποτελούν και την ιδανική «βάση» για την πρώτη εξερεύνηση του νησιού –ή τουλάχιστον της δυτικής του πλευράς, αν δεν είστε λάτρεις των μεγάλων αποστάσεων και της πολύωρης οδήγησης. Μετά την πρώτη αυτή εξερεύνηση, θα εξακολουθήσουν να αποτελούν την ιδανική βάση κάθε φορά που θα επιστρέφετε, γιατί απλούστατα δεν θα μπορείτε να τα απαρνηθείτε.
Οι πρώτες βόλτες
Ξεκινούν απαρεγκλίτως από την παλιά πόλη… και πολλές φορές σταματούν εκεί. Όχι γιατί δεν έχετε τίποτα να δείτε ή να κάνετε στην καινούρια πόλη –το αντίθετο– αλλά γιατί τα πλακόστρωτα καλντερίμια της, τα βενετσιάνικα αρχοντικά της και τα χρώματα που εναλλάσσονται σε κάθε γωνία της μπορούν να σε αιχμαλωτίσουν για μέρες.
Πίσω από κάθε γωνία περιμένει κρυμμένη άλλη μία έκπληξη, άλλο ένα λουλουδιασμένο μπαλκόνι, άλλη μία χρωματιστή πόρτα, άλλα πέντε σκαλάκια που οδηγούν ποιος-ξέρει-πού. Καμία γωνία δε μοιάζει με την άλλη, καμία απόχρωση ξύλινης πόρτας δεν είναι ίδια με την προηγούμενη, κανένα (εντάξει, σχεδόν) σοκάκι δεν είναι παράλληλο με το διπλανό του.
Ο μικρός χαριτωμένος αυτός λαβύρινθος οδηγεί, μέσα από διάφορα κατηφορικά σοκάκια, στο ενετικό λιμάνι με τον πιο αναγνωρίσιμο φάρο της ελληνικής ακτογραμμής, τα παραταγμένα στη σειρά ταβερνάκια και café και το πολυφωτογραφημένο τζαμί στην άκρη του. Πιάστε τραπεζάκι σε μια από τις ταράτσες, για πανοραμική θέα σε όλο το λιμάνι, αργά το απόγευμα, όταν τα χρώματα του ηλιοβασιλέματος κάνουν το ήδη ρομαντικό τοπίο να μοιάζει ονειρικό.
Οι λάτρεις της Ιστορίας, παλαιότερης και σύγχρονης, έχουν δύο στάσεις να συμπεριλάβουν στα «οπωσδήποτε» της βόλτας τους: Το αρχαιολογικό μουσείο, στην καρδιά της παλιά πόλης, τα εντυπωσιακά εκθέματα του οποίου συναγωνίζονται το επιβλητικό κτίριο το οποίο τα στεγάζει –τον ναό του Αγίου Φραγκίσκου, του τάγματος των Φραγκισκανών– για το ποιο θα σας εντυπωσιάσει περισσότερο. Και το Ναυτικό Μουσείο, στην απέναντι άκρη του λιμανιού από εκείνη που φιλοξενεί το τζαμί, στεγάζει σε τρεις γεμάτους ορόφους όλη την πρόσφατη ιστορία της Κρήτης, που είναι προφανώς άρρηκτα συνδεδεμένη με την θάλασσα.
Ένας από τους βασικότερους λόγους που έχετε για να πάρετε την δύσκολη απόφαση να ξεμακρύνετε από την παλιά πόλη, είναι η Δημοτική Αγορά των Χανίων: Μια πλημμυρισμένη από χρώματα και αρώματα διασταύρωση ανάμεσα σε ανατολίτικο σουκ και σκεπαστή ευρωπαϊκή αγορά (για την ιστορία, το σταυρωτό της σχήμα είναι εμπνευσμένο από την αντίστοιχη αγορά της Μασσαλίας). Πολύ κοντά της, ο δημοτικός κήπος είναι μια όμορφη πράσινη όαση μέσα στην πόλη, που φιλοξενεί και ένα μίνι ζωολογικό πάρκο με ζωάκια της κρητικής φύσης.
Οι καλύτερες γεύσεις
Κατ’ αρχήν, δεν υπάρχει περίπτωση να φας άσχημα οπουδήποτε στα Χανιά. Νόμος. Εξίσου νόμος είναι και το ότι το «καθόμαστε να τσιμπήσουμε κάτι για να συνεχίσουμε τις βόλτες» εδώ είναι εμπειρία αφ εαυτής. Κι αφού ξεκαθαρίσαμε τα βασικά, ιδού μια λίστα με τις αγαπημένες μας διευθύνσεις για να ξέρετε από πού θα ξεκινήσετε:
Καλντερίμι (Θεοτοκοπούλου 53, Παλιά Πόλη, τηλ.: 28210 92228): Απλώνει τραπεζάκια έξω, και σερβίρει λαχταριστές κρητικές νοστιμιές και εξαίσια μαγειρευτά, συνοδεία πάντα κερασμένης ρακής. Μη χάσετε σε καμία περίπτωση το μπουρέκι, το απάκι και τα γεμιστά του. Οι τιμές κυμαίνονται στα 15€ το άτομο.
Ταμάμ (Ζαμπελίου 49, Παλιά Πόλη, τηλ. 28210 96080): Μην ξεγελιέστε από το πολίτικο όνομα, η κουζίνα εδώ είναι γνήσια κρητική, με λίγες και καλές προσθήκες από την Πόλη, όπως η πίττα Καισαρείας και το εξαιρετικό χουνκιάρ μπεγιεντί. Το απάκι και η κρεατόπιττα κλέβουν καρδιές, ενώ οι τιμές κυμαίνονται στα 15-20€ το άτομο.
Έλα (Κονδυλάκη 47, Παλιά Πόλη, τηλ. 28210 74128): Στεγασμένο σε ένα κτίριο του 14ου αιώνα, που έχει υπάρξει κατά καιρούς σχολείο, σαπουνοποιείο, αποστακτήριο και τυροκομείο, σερβίρει παραδοσιακή κρητική κουζίνα –τα βράδια συνοδεία ζωντανής μουσικής. Οι τιμές κυμαίνονται στα 20-25€ το άτομο, συνοδεία άφθονης ρακής.
Πόρτες (Πόρτου 48, Παλιά Πόλη, τηλ.: 28210 76261): Απλώνει τα τραπεζάκια του σε ένα ήσυχο δρομάκι της παλιάς πόλης, και σερβίρει πεντανόστιμα πιάτα ημέρας, τα οποία αναγράφονται στον μεγάλο μαυροπίνακα δίπλα στην πόρτα. Εννοείται ότι οι κρητικές συνταγές έχουν την τιμητική τους. Το μοσχαράκι σοφρίτο με ξύδι, σκόρδο, δεντρολίβανο και δάφνη καίει καρδιές. Οι τιμές κυμαίνονται στα 15-20€ το άτομο.
Θαλασσινό Αγέρι (Βιβιλάκη 35, Ταμπακαριά, Χαλέπα, τηλ. 28210 51136): Στην αρχοντική συνοικία της Χαλέπας, απλώνει τραπεζάκια εκεί που σκάει το κύμα, και τα φορτώνει με εξαίσιους θαλασσομεζέδες –μην χάσετε σε καμία περίπτωση την αχινοσαλάτα, τα καλαμαράκια, το ξυδάτο χταπόδι και βέβαια τα φρέσκα ψάρια του. Οι τιμές κυμαίνονται στα 20-25€ το άτομο, αναλόγως πόσο θα παρασυρθείτε με την παραγγελία.
Ρακάδικο «Τα Χάλκινα» (Ακτή Τομπάζη 29-30, Ενετικό Λιμάνι, τηλ.: 28210 41570): Στεγασμένο σε ένα παλιό αρχοντικό του λιμανιού, ειδικεύεται στις μερακλίδικες σαλάτες, και τα μεζεδάκια, στεριανά και θαλασσινά, σε πολύ χαμηλές τιμές (οι μερίδες δεν ξεπερνούν τα 6 ευρώ και οι σαλάτες τα 3 ευρώ).
Οι πιο εξωτικές βουτιές
Ένας από τους λόγους για τους οποίους λέγαμε προηγουμένως ότι τα Χανιά αποτελούν την ιδανική βάση για να εξερευνήσετε την Κρήτη είναι η στρατηγική τους θέση, ανάμεσα σε μερικές από τις ωραιότερες παραλίες της μεγαλονήσου. Σε σειρά (απόλυτα υποκειμενικής) προτίμησης, θα βουτήξετε στις εξής:
Φαλάσαρνα: Κατά την ταπεινή μας άποψη η ωραιότερη παραλία της Ελλάδας, αν όχι του κόσμου ολόκληρου, έχει απαλή ροζ άμμο, υπέροχα πρασινογάλαζα νερά και εξαίσια απεραντοσύνη, για να χωρά και τις ξαπλώστρες της και τις πετσέτες όσων εξ ημών θέλουμε λίγη παραπάνω ησυχία. Απέχει περί τα 60 χιλιόμετρα από τα Χανιά, ενώ η διαδρομή ως εκεί είναι εξίσου μαγευτική.
Κεδρόδασος: Ένα πανέμορφο δάσος από Κέδρους σχεδόν δίπλα στην απόλυτη παραλία-σταρ που λέγεται Ελαφονήσι, καταλήγει σε μια λιγότερο φαντασμαγορική, αλλά πολύ πιο ερημική, παραλιούλα, στο όνομα της οποίας ορκίζονται οι φυσιολάτρεις και οι fans του ελεύθερου κάμπινγκ.
Ελαφονήσι: Ναι, είναι πνιγμένο στα τουριστικά πούλμαν, και ναι πιθανότατα διαθέτει την μεγαλύτερη συγκέντρωση ξαπλώστρας ανά τετραγωνικό μέτρο άμμου από οποιοδήποτε άλλο μέρος του κόσμου. Πού αλλού, όμως, μπορείς να… περπατήσεις μέσα στο εξωτικά τιρκουάζ νερό, για να φτάσεις σε ένα νησάκι; Η εντυπωσιακά χρυσοκόκκινη άμμος και οι αμμόλοφοι με τα κρινάκια στο ίδιο το νησί στέλνουν το κοντέρ του εξωτισμού σε εξωπραγματικά επίπεδα. Απέχει περί τα εβδομήντα χιλιόμετρα από τα Χανιά, και αξίζει κάθε σταγόνα βενζίνης που θα ξοδέψετε.
Μπάλος: Μιλώντας για εξωτικά τοπία, η λιμνοθάλασσα του Μπάλου και τα νησάκια της Γραμβούσσας δεν είναι άδικα τα αγαπημένα παιδιά των πόστερ του κρητικού τουρισμού. Ρηχά πρασινογάλαζα νερά, απαλή άμμος και αποκλειστική πρόσβαση με καραβάκι από τον Κίσσαμο για έξτρα αίσθηση… Ροβινσώνα –η οποία μειώνεται κατά τι από τα πλήθη που συρρέουν και εδώ.
Πλατανιάς και Μάλεμε: Όσοι δεν είστε λάτρεις των μεγάλων διαδρομών, θα χαρείτε να μάθετε ότι σε απόσταση 10 και 18 χιλιομέτρων από τα Χανιά αντίστοιχα βρίσκονται δύο ωραιότατες, τεράστιες αμμουδερές παραλίες με ανοιχτογάλαζα νερά και δυνατότητα επιλογής ανάμεσα σε ξαπλώστρα και beach bars ή πετσέτα και ησυχία.
