Σκανταλόπετρα… Τα μυστικά δεν μένουν για πολύ καιρό θαμμένα

Για τους συμβολισμούς του νέου του βιβλίου μας μιλά ο συγγραφέας Σωτήρης ΣαμπάνηςΟ Μιχάλης Νέζης επιστρέφει στην πατρίδα για να δώσει μόσχευμα στον αδελφό του. Η επιστροφή του σηματοδοτεί μια μεγάλη αναμέτρηση: εκείνη με τον εαυτό του. Εκκρεμεί ένας λογαριασμός με το παρελθόν που μόνο με την αγάπη θα μπορέσει να τον κλείσει. Κάπως έτσι εκτυλίσσεται η ιστορία στη «Σκανταλόπετρα» (ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΔΙΟΠΤΡΑ), στο νέο μυθιστόρημα του Σωτήρη Σαμπάνη. Όπως ο ίδιος μας λέει πρόκειται για ένα μυθιστόρημα το οποίο γεννήθηκε μετά από μαρτυρίες αληθινών γεγονότων που προκάλεσαν την «δόνηση».

Συνέντευξη στη Βιβή Μαργαρίτη

«Περπάτησα το δρόμο της αλήθειας που μου παρασχέθηκε, άνοιξα μονοπάτια μυθοπλασίας και προσπάθησα να αναδείξω το θέμα του. Ένα ζήτημα  που συνδέεται με την άσκηση της ενδοοικογενειακής βίας, τις απρόβλεπτες επιπτώσεις που αυτή έχει, καθώς και την ανατομία των ανθρώπινων διαχρονικών αξιών και συμπεριφορών» μας απαντά ο κ. Σαμπάνης όταν του ζητάμε να μας πει δύο λόγια για το νέο του βιβλίο.

-κ. Σαμπάνη πρόκειται για μία πραγματική ιστορία;

-Ο πυρήνας του μυθιστορήματος αφορά αποκλειστικά σε μαρτυρίες και μυστικά μισού αιώνα που αναφέρονται σε αληθινά γεγονότα.

-Είναι εύκολη η συγγραφή ενός βιβλίου που βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα;

-Κλήθηκα να βάλω στο χαρτί την αλήθεια και να ξαναδώσω ζωή σε ανθρώπους που υπήρξαν. Τη φαντασία σου την ελέγχεις, την κατευθύνεις, την ποδηγετείς αν χρειαστεί. Η αληθινή ιστορία είναι καταγεγραμμένη σε μνήμες. Αντιστέκεται., ψευτίζει, Όμως όφειλα να διατηρήσω τα αυθεντικά της «θεμέλια». Στη δική μου περίπτωση ήταν το δυσκολότερο εγχείρημα.

-Σκανταλόπετρα… Περίεργος ο τίτλος… Ανέτρεξα σε ένα λεξικό είναι λέει το τιμόνι των σφουγγαράδων… Τι συμβολίζει για εσάς η σκανταλόπετρα;

-Ο τίτλος είναι συμβολικός. Θέλει να περιγράψει την κατάδυση στον εσωτερικό μας κόσμο, τη συλλογή στοιχείων αυτογνωσίας και την επιστροφή μας στην πραγματικότητα, κρατώντας κάτι πολυτιμότερο για μας, μια πρόσθετη αξία. Το τι «συνέλεξα» σ’ αυτή την κατάδυση κρατώντας ως τιμόνι τη δική μου «σκανταλόπετρα» εμπεριέχεται στο βιβλίο.

-Ζωή, θάνατος, απονομή ηθικής δικαιοσύνης, ενοχές, σκιές του παρελθόντος… Τα  συναντάμε στο βιβλίο σας. Όμως υπάρχει και το άσβεστο φως στην άκρη του τούνελ;

-Πάντα υπάρχει ένα φως για να σε ελκύσει και να σε πάει κάπου «αλλού». Δεν λέω απαραίτητα να σε πάει «μπροστά» γιατί η λέξη είναι συνταυτισμένη με την λέξη εξέλιξη, η έννοια της οποίας αμφισβητείται ως προς τα αποτελέσματά της και διχάζει. Επίσης δεν ξέρω αν αυτό το φως είναι στην άκρη του τούνελ, στην άκρη του σύμπαντος ή τόσο κοντά μας που δεν μπορούμε να το δούμε.

-Τελικά είναι λυτρωτικό να επιστρέφεις από το σήμερα στο χθες και να έρχεσαι αντιμέτωπος με τις επιλογές σου;

-Θέλω να πιστεύω -και δεν διεκδικώ το αλάθητο-, ότι λυτρωτικό ίσως να είναι οτιδήποτε σε οδηγεί στο να ανακαλύψεις, να γνωρίσεις πιο καλά τον εαυτό σου. Δηλαδή, το άγνωστο κομμάτι που κουβαλάς μέσα σου. Προσωπικά «πετάω» συχνά πυκνά στο χθες και δεν διστάζω να αναμοχλεύσω τα λάθη μου και να μετανιώσω.

-Ασχολείστε για χρόνια με τη συγγραφή θεατρικών έργων-Έχετε αποσπάσει το Α΄ Κρατικό Βραβείο Συγγραφής Θεατρικού Έργου για το έτος 2009 στο διαγωνισμό του Υπουργείου Πολιτισμού (Ευγενείς Αγωνίες (γυναικείος μονόλογος) –Αν σας ζητούσε κάποιος να διαλέξετε βιβλία ή θεατρικά έργα, τι θα επιλέγατε;

-Αναγνώστες και θεατές. Ίδιοι κόσμοι μεν, αλλά διαφορετικός τρόπος πρόσληψης νοήματος, διαφορετικός τρόπος γραφής και διαφορετικές ανάγκες. Για παράδειγμα το μυθιστόρημα είναι ανοιχτό σε περιγραφικά στοιχεία, ευρεία πλοκή και λογοτεχνική ύφανση, αφήνοντας χώρο στη φαντασία. Ο θεατρικός λόγος υπηρετεί αυστηρά την «αμεσότητα» την «ένταση» και την έκφραση. Επιλέγω και τα δύο γιατί  ήδη τα υπηρετώ.