Νεροτριβή… ταξίδι πίσω στο χρόνο

Εξακολουθούν να πλένουν στη ντριστέλα – Ένα παραδοσιακό, αλλά πάντα «επίκαιρο» πλυντήριοΞυπνούν νωρίς το πρωί, φορτώνονται χαλιά, κουβέρτες, φλοκάτες κ.α. και παίρνουν το δρόμο για τη ντριστέλα, για να τα πλύνουν. Μία διαδικασία που πατροπαράδοτα ακολουθούν εδώ και πολλά χρόνια πολλοί Τρικαλινοί οι οποίοι επιμένουν να πλένουν υφαντά κι άλλα με τον παραδοσιακό τρόπο.

Ένα παραδοσιακό «πλυντήριο» που εξακολουθούν να χρησιμοποιούν στην περιοχή μας, όπως και σε πολλές άλλες περιοχές της Ελλάδας. Όπου υπάρχει δριστέλα, υπάρχει και… ζωή. Υφαντά που οι νοικοκυρές επιλέγουν να τα πλύνουν μόνες τους, τα μεταφέρουν στη ντριστέλα γιατί το αποτέλεσμα είναι κάτι παραπάνω από ικανοποιητικό, όπως μας λένε όσοι τη χρησιμοποιούν.

Μία από τις πλέον «δημοφιλείς» ντριστέλες στα Τρίκαλα είναι εκείνη της Κάτω Παλαιοκαρυάς, όπου λειτουργεί μέχρι και σήμερα ένας παραδοσιακός νερόμυλος. Εδώ πλένονται χαλιά, κουβέρτες και φλοκάτες στη νεροτριβή, αλλά και αλέθονται σιτηρά με τον παραδοσιακό τρόπο.

Εκδρομή

Εδώ κάθε χρόνο δεκάδες άνθρωποι μεταφέρουν υφαντά, κουβέρτες, φλοκάτες κ.α. για να τα πλύνουν. Η διαδικασία απλή, το κόστος μικρό και το αποτέλεσμα μοναδικό, μας τονίζουν άνθρωποι που χρησιμοποιούν τη νεροτριβή που μας τόνισαν ειδικά ότι τα μάλλινα πρέπει να πλένονται στη ντριστέλα για να αφρατέψουν.

Οι περισσότεροι βλέπουν το πλύσιμο στη ντριστέλα σαν μία ευκαιρία για εκδρομή. Βάζουν για πλύσιμο τα υφαντά τους, τα απλώνουν στον ήλιο κι όσο αυτά στεγνώνουν, εκείνοι βρίσκουν μία αφορμή για να πιουν ένα ουζάκι και να απολαύσουν μεζεδάκια μέσα στο υπέροχο και μοναδικό τοπίο δίπλα στον Παλαιοκαρίτη ποταμό. Εδώ, τίποτα άλλο δεν έχει πλέον σημασία. «Το τερπνόν μετά του ωφελίμου…» μας αναφέρουν χαμογελώντας. «Κάνουμε τη δουλειά μας και το απολαμβάνουμε» μας λένε.

Νεροτριβή ή ντριστέλα

Η νεροτριβή ή ντριστέλα είναι η πιο απλή από όλες τις υδροκίνητες εγκαταστάσεις. Είναι υπαίθρια ή στεγασμένη. Είναι μια κατασκευή που αποτελείται από ένα ξύλινο κώνο ύψους 2,5μ και διαμέτρου 1,8μ του οποίου το μεγαλύτερο τμήμα είναι θαμμένο στο έδαφος. Μέσα σε αυτό τον κώνο πέφτει το νερό από ένα κανάλι και σχηματίζει μια περιστροφική κίνηση του νερού.

Χρησιμοποιείται για να πλένουν τα υφαντά στον αργαλειό, μάλλινα σκεπάσματα και στρωσίδια. Παλιότερα που όλες οι νοικοκυρές ύφαιναν στον αργαλειό φλοκάτες ή κουβέρτες μπαχτές (χωρίς φλόκο), οι δριστέλες χρησίμευαν στο να ξεστρίβουν τον φλόκο (το νήμα που έγνεθαν με την ρόκα) και να δίνουν ωραία εμφάνιση στις φλοκάτες ή να τις κάνουν πυκνές μπάχτες.

Στοιχεία για την περιοχή

Η Παλαιοκαρυά είναι ένα μικρό χωριό, που απέχει 35 χλμ. από την πόλη των Τρικάλων και 11 χλμ. από την Πύλη. Βρίσκεται σε μια χαράδρα απίστευτης φυσικής ομορφιάς, ένα τοπίο άγριο κι εντυπωσιακό. Χωρίζεται σε Άνω, Μέση και Κάτω Παλαιοκαρυά όπου λειτουργεί ο νερόμυλος και η νεροτριβή.

Ο Παλαιοκαρίτης ποταμός διασχίζει την χαράδρα της Παλαιοκαρυάς, σε όλο το μήκος της. Πηγάζει από τον αυχένα της Γκρόπας, έχει νερό όλο το έτος και χύνεται στον Πορταϊκό ποταμό. Στην καρδιά του φαραγγιού κρύβεται ο εντυπωσιακός καταρράκτης της Παλαιοκαρυάς. Ένα πέτρινο, μονότοξο γεφύρι, που χρονολογείται από τον 16ο αιώνα, είναι ακριβώς μπροστά από τον καταρράκτη, που πέφτει με δύναμη από ύψος 12 μέτρων. Το γεφύρι έχει συνολικό μήκος 26 μέτρα, άνοιγμα τόξου 19 μέτρα και ύψος από την κοίτη του ποταμού 10 μέτρα. Το θέαμα είναι εντυπωσιακό, επιβλητικό!! Η αέναη βοή από την πτώση του νερού προκαλεί δέος!!

Ευχαριστούμε τη Λίτσα Μπακάλη για τη βοήθεια. 

Δημοσιευμένο στη ΝΕΑ ΣΕΛΙΔΑ