Μάκης Τσιλιλής: Το φορολογικό καθεστώς που διέπει το τσίπουρο στην Ελλάδα είναι παγκόσμια πατέντα

Η σχέση της οικογένειας Τσιλιλή με το τσίπουρο και το κρασί είναι οικογενειακή υπόθεση. Ξεκινά πριν από τρεις γενιές στην πατρίδα του τσίπουρου, τη Θεσσαλία, αμέσως μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο πόλεμο όταν  ο Ευθύμιος Τσιλιλής, ως επίτροπος της εκκλησίας του χωριού, είναι υπεύθυνος για τον κοινοτικό άμβυκα απόσταξης  ενώ παράλληλα, αποκαλύπτει τα μυστικά του τσίπουρου στους συγχωριανούς του.

Συνέντευξη στη Βιβή Μαργαρίτη

Ένα χρόνο μετά την ψήφιση του νόμου που επέτρεπε την παραγωγή και την τυποποίηση του τσίπουρου από επίσημες αποσταγματοποιίες, το 1989, ο Μάκης και ο Κώστας Τσιλιλής κυκλοφόρησαν το εμφιαλωμένο τσίπουρο Τσιλιλή. Εδώ, στη Ράξα Τρικάλων, ιδρύθηκε το 1989  η αμπελουργία-οινοποιία-αποσταγματοποιία Τσιλιλή. Η οικογένεια Τσιλιλή είναι η πρώτη που τυποποίησε τσίπουρο στη Θεσσαλία, με την ομώνυμη γεωγραφική  ένδειξη, αναγνωρισμένη  από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σήμερα συνεχίζει να είναι πρωτοπόρος στην προσπάθεια για την ανάδειξη και διεθνή καταξίωση του τσίπουρου, του αυθεντικού αυτού Ελληνικού ποτού. Ο Μάκης Τσιλιλής, υπεύθυνος παραγωγής της ομώνυμης ποτοποιίας

-κ. Τσιλιλή τελικά το τσίπουρο είναι το εθνικό ποτό των Ελλήνων;

–Για πολλούς αιώνες το τσίπουρο παραγόταν ερασιτεχνικά από τους χωρικούς, ως ένα μέσο αξιοποίησης των στεμφύλων, τα οποία διαφορετικά θα απορρίπτονταν. Επιτρεπόταν μικρή εμπορία μέσα στο νομό παραγωγής του και στους όμορους νομούς σε λίγες περιοχές της Ελλάδος , πάντα σε χύμα μορφή, αφού κάθε είδους τυποποίηση ήταν απαγορευμένη, με σκοπό την ενίσχυση του εισοδήματος των αγροτών και των κατοίκων των παραμεθόριων περιοχών. Το 1883, το επίσημο Ελληνικό κράτος, θεσπίζει τον πρώτο νόμο για την φορολόγηση της αλκοόλης και το 1896 δίνονται οι πρώτες επίσημες άδειες για την παραγωγή αποστάγματος στεμφύλων. Το 1989, με την αντίστοιχη θέσπιση της Εθνικής και Ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τα αποστάγματα (Ν. 1802/1988 και Καν. 1576/1989), επιτρέπεται η παραγωγή και εμφιάλωση τσίπουρου από επίσημες αποσταγματοποιίες με αντίστοιχη σημαντική φορολόγηση βεβαίως. Η παραπάνω νομοθετική μετατροπή σήμανε και την τεράστια στροφή στην ποιοτική εξέλιξη του τσίπουρου. Συνέβαλε καθοριστικά στην ανάπτυξη «αποστακτικής» κουλτούρας και στην άνθιση της επίσημης και οργανωμένης παραγωγής του. Έτσι, άλλαξε θεαματικά το προφίλ του ποτού, το οποίο σήμερα θεωρείται ισάξιο των υπόλοιπων διεθνών αποσταγμάτων. Με την τελευταία αναθεώρηση του κανονισμού για τα αλκοολούχα στην Ε.Ε. (Κανονισμός 110/2008), το τσίπουρο κατοχυρώθηκε ως προϊόν αποκλειστικά ελληνικό, που παράγεται από σταφύλια που καλλιεργούνται στην ελληνική γη και αποστάζονται εντός της χώρας.

-Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία στροφή των Ελλήνων στη κατανάλωση τσίπουρου, ειδικά των νέων. Που πιστεύετε ότι οφείλεται αυτό;

–Η νέα γενιά αρχίζει να εκτιμά τα καλά αποστάγματα, ακολουθώντας ίσως τις ρίζες αλλά και υποστηρίζοντας τα εγχώρια προϊόντα. Επίσης, βλέπει τη διαφορά στο απόσταγμα: το τσίπουρο είναι απόσταγμα στεμφύλων σταφυλιών, ενώ τα περισσότερα ποτά, δεν έχουν καμία σχέση με το σταφύλι, παρά είναι παρασκευάσματα αιθυλικής αλκοόλης. Επιπλέον, η ευχάριστη και ήπια γεύση του τσίπουρου χωρίς γλυκάνισου, αποτελεί εξαιρετική βάση για κοκτέϊλ.

-Ποια η διαδικασία παραγωγής τσίπουρου;

–Στην εταιρεία μας η απόσταξη των στεμφύλων  λαμβάνει χώρα σε μικρούς, ασυνεχείς, χάλκινους-ανοξείδωτους αποστακτήρες με χρήση ατμού. Τα στέμφυλα αποστάζονται αργά και υπομονετικά σε ελεγχόμενες χαμηλές θερμοκρασίες , μέσα από ένα σύστημα “πολλαπλών αποστάξεων” (κλασματική απόσταξη). Μόνο η «καρδιά του αποστάγματος», απαλλαγμένη από ανεπιθύμητες  ουσίες, έχοντας τα πιο λεπτά και καθαρά αρώματα, και μεστή, βελούδινη γεύση, συλλέγεται για να αποτελέσει το Τσίπουρο Τσιλιλή. Το αποτέλεσμα είναι ένα απόσταγμα αρωματικό, διατηρώντας τα ποικιλιακά αρώματα του σταφυλιού, μαλακό και φινετσάτο, απαλλαγμένο από βλαβερές ουσίες. Στην περίπτωση του τσίπουρου με γλυκάνισο, η απόσταξη πραγματοποιείται με την παρουσία ελληνικού μάραθου, που αρωματίζει το απόσταγμα με γλυκές πικάντικες νότες.

[quote_box_center]«Το πραγματικό σπιτικό τσίπουρο για ιδία κατανάλωση, δεν είναι το πρόβλημα. Αυτό το τσίπουρο το θέλουμε και είναι κομμάτι του πολιτισμού μας. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι οι τεράστιες ποσότητες βουλγάρικου και πακιστανικού οινοπνεύματος, το οποίο πουλιέται ως δήθεν χύμα τσίπουρο»[/quote_box_center]

-Το φορολογικό καθεστώς που διέπει το τσίπουρο απασχόλησε πολύ έντονα τους τελευταίους μήνες. Πόσο αυτό επηρεάζει την παραγωγή;

–Το φορολογικό καθεστώς που διέπει το τσίπουρο στην Ελλάδα είναι παγκόσμια πατέντα. Το φορολογικό καθεστώς στο τσίπουρο δυστυχώς αντικατοπτρίζει την σημερινή  Ελλάδα της μιζέριας και τσαπατσουλιάς. Νόμοι υπάρχουν που δεν εφαρμόζονται, υπουργικές αποφάσεις που η μία ανατρέπει την άλλη, αποφάσεις που σου κλείνουν το μάτι να παρανομήσεις. Δηλαδή,  ο νόμος λέει ότι όλα  τα αλκοολούχα ποτά, πρέπει να είναι εμφιαλωμένα όπου θα αναγράφεται το όνομα του αποσταγματοποιού- ποτοποιού (με άδεια εξάσκησης επαγγέλματος).Αυτό όμως εφαρμόζεται μόνο στο τσίπουρο των επίσημων αποσταγματοποιών-ποτοποιών, στο οποίο  υπάρχει ενδελεχής έλεγχος σε όλα τα στάδια παραγωγής, από το αμπέλι μέχρι την εμφιάλωση από πολλές κρατικές υπηρεσίες (Υπουργείο Αγροτικής ανάπτυξης , Γενικό Χημείο του Κράτους, Τελωνείο).

-Τι συμβαίνει με το χύμα τσίπουρο;

-Υπάρχει το τσίπουρο των «διήμερων», το χύμα. Επίσημα ονομάζεται προϊόν απόσταξης μικρών παραγωγών, και όχι τσίπουρο, διότι δεν ξέρουν οι υπηρεσίες από ποια πρώτη ύλη παράγεται. Το προϊόν αυτό, το έχει το κράτος για τις πελατειακές του σχέσεις, ως συνήθως. Επιτρέπεται μεν να διατίθεται χωρίς επισήμανση, χωρίς κανένα έλεγχο, χωρίς καμία δυνατότητα βεβαίωση παράβασης και ποινή, αν επιβαρύνει την υγεία κάποιου καταναλωτή. Δηλαδή το κράτος λέει μπορείτε να παράγετε το χύμα τσίπουρο, αλλά ό,τι και να συμβεί εμείς δεν μπορούμε να σας τιμωρήσουμε.

Να αναφέρουμε επίσης ότι, ενώ το εμφιαλωμένο τσίπουρο  φορολογείται αγρίως κάθε σταγόνα του, το χύμα όμως είναι ανεξέλεγκτο και αφορολόγητο. Για να είμαστε ακριβείς πληρώνουν φόρο αυτοί που το δηλώνουν και όσο δηλώνουν, 0,59 ευρώ το κιλό. Συμβαίνει αυτό που είχε πει ένας αιωνόβιος πολιτικός (ζωή να χει), στην Ελλάδα μόνο τα κορόιδα πληρώνουν φόρους.

Το χειρότερο όμως είναι ότι με το δήθεν ντόπιο, χύμα τσίπουρο, «ξεπλένεται» κυρίως λαθραίο οινόπνευμα. Να θυμίσουμε ότι χθες βρήκαν σε γειτονική πόλη 14 τόνους τσίπουρο άγνωστης προέλευσης και πριν από δύο μήνες 309 τόνους, πάλι άγνωστης προέλευσης. Δηλαδή λαθραίο οινόπνευμα υπό μορφή χύμα “τσίπουρου”.

Από τα παραπάνω φαίνεται η τεράστια ποσότητα χύμα τσίπουρου που κυκλοφορεί στην αγορά, δεν έχει καμία σχέση με το σταφύλι. Βέβαια, υπάρχει και κάθε «μπαρμπα Μήτσος» που έχει το μεράκι να κάνει λίγο τσίπουρο για το σπίτι του, από σταφύλι αλλά πέρα από αυτό, δεν έχει ούτε την γνώση ούτε και τον εξοπλισμό να κάνει καλό τσίπουρο. Το πραγματικό σπιτικό τσίπουρο για ιδία κατανάλωση, δεν είναι το πρόβλημα. Αυτό το τσίπουρο το θέλουμε και είναι κομμάτι του πολιτισμού μας. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι οι τεράστιες ποσότητες βουλγάρικου και πακιστανικού οινοπνεύματος, το οποίο πουλιέται ως δήθεν χύμα τσίπουρο. Από τη στιγμή που υπάρχει τεράστιο κέρδος και κανένας έλεγχος από τις αρχές, γίνεται επικίνδυνο για τη δημόσια υγεία και πληγή για τα έσοδα του κράτους.

Αν βρεθεί δείγμα   χύμα τσίπουρου ακατάλληλο για την δημόσια υγεία, δεν μπορεί να επιβληθεί ποινή επειδή δεν φαίνεται πουθενά ο παραγωγός. Αυτό το ξέρει όλο το κύκλωμα διάθεσης του προϊόντος αυτού, ενώ η πολιτεία με όλες τις αρχές της….. σφυρίζει αδιάφορα, για τους ψήφους βέβαια.

-Η φοροδιαφυγή είναι μεγάλη;

–Τα ποσά της φοροδιαφυγής υπολογίζονται σε 300 εκατομμύρια το χρόνο, ενώ δεν έχουμε γάζες στα νοσοκομεία. Η  Ένωση Ελλήνων Αποσταγματοποιών πρότεινε στο κράτος, να μπορεί να αποστάζει ο αμπελουργός 60 ως 100 λίτρα τσίπουρου για το σπίτι του και τους φίλους του, αλλά τα καταστήματα μαζικής εστίασης πρέπει να τηρούν τον νόμο. Να διαθέτουν μόνο εμφιαλωμένο τσίπουρο , όπως ισχύει σε όλες τις χώρες του κόσμου.

Διότι κινδυνεύει η υγεία των καταναλωτών, αλλά και αθέμιτος ανταγωνισμός λόγω της φοροδιαφυγής, είναι τεράστιος.  Η διάθεση του λαθραίου “τσίπουρου” είναι δυστυχώς 20πλάσια του εμφιαλωμένου τσίπουρου.

-Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του καλού τσίπουρου; Πως το αναγνωρίζουμε;

-Το καλό τσίπουρο , πρέπει πρώτα να πληροί τις επίσημες προδιαγραφές στα αναλυτικά χαρακτηριστικά, ιδιαίτερα στην περιεκτικότητα της μεθανόλης και των βαρέων μετάλλων με πρώτο  τον μόλυβδο (καρκινογόνος). Να είναι δηλαδή τσίπουρο  ασφαλές.. Δυστυχώς πολλά χύμα τσίπουρα , σύμφωνα με την μελέτη του κ. Γκαλέα, είχαν υπερβολικά ποσοστά μολύβδου. Αυτό οφείλεται στην κακή κατασκευή των παλιών αποστακτήρων. Γευστικά, ένα καλό τσίπουρο, είναι αυτό που έχει εμφάνιση κρυστάλλινη, ευχάριστα αρώματα που παραπέμπουν στο σταφύλι και μάλιστα για τους ειδικούς και στη ποικιλία του σταφυλιού. Στο στόμα, να είναι ήπιο, μαλακό, χωρίς έντονο κάψιμο.

-Εκτός από το τσίπουρο ποια άλλα ποτά παράγετε;

-Η εταιρεία μας τα τελευταία χρόνια παράγει αποκλειστικά προϊόντα αμπελοοινικής προέλευσης. Στα αποστάγματα, το 5% της παραγωγής μας είναι το κλασσικό Τσίπουρο Τσιλιλή με γλυκάνισο και 95% χωρίς γλυκάνισο. Παράγουμε μονοποικιλιακά αποστάγματα σταφυλιού Τσιλιλή.  Παράγουμε το Παλαιωμένο Τσίπουρο “DARK CAVE“ με παραμονή σε δρύινα βαρέλια, μεγαλύτερη των 5 ετών. Ένα ιδιαίτερο προϊόν υψηλής ποιότητας και συσκευασίας.

Στους οίνους έχουμε μια ευρεία γκάμα προϊόντων με ήρεμους οίνους αλλά και αφρώδεις. Συγκεκριμένα:

α)Βιολογικοί Οίνοι «ΚΤΗΜΑ ΘΕΟΠΕΤΡΑ» Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης ΜΕΤΕΩΡΑ, από τους ιδιόκτητους αμπελώνες μας βιολογικής καλλιέργειας.

β) Ποικιλιακούς οίνους όπως η σειρά «ΑΣΚΗΤΙΚΟΣ».

γ)Την σειρά οίνων «MOSTRA».

δ) Την σειρά «BIANCONERO» με ήρεμους και αφρώδης οίνους.

ε)Τα βιολογικής καλλιέργειας αφρώδη κρασιά «EDENIA».

[quote_box_center]«Τα ποσά της φοροδιαφυγής υπολογίζονται σε 300 εκατομμύρια το χρόνο, ενώ δεν έχουμε γάζες στα νοσοκομεία»[/quote_box_center]

-Η κρίση έχει πλήξει τον τομέα της ποτοποιίας;

-Η κρίση σαφώς έχει πλήξει την ελληνική ποτοποιία και οινοποιία. Ο μεγάλος φόρος στο επίσημο τσίπουρο σε σχέση με την ανεξέλεγκτη παραγωγή του αφορολόγητου χύμα οδηγεί τον καταναλωτή στο φθηνό προϊόν. Επίσης εγκληματική φορολόγηση του κρασιού οδηγεί, πού αλλού, στο χύμα κακής ποιότητας κρασί. Από την άλλη αποθαρρύνει κάθε επένδυση στη παραγωγή ποιοτικών αναγνωρίσιμων προϊόντων με προστιθέμενη αξία και ικανά να κατακτήσουν ξένες αγορές. Λίγες σοβαρές εταιρείες μπορούν και αντέχουν ακόμα, προσπαθώντας να παράγουν προϊόντα με ταυτότητα και ποιότητα.

Όσον αφορά την εταιρεία μας, κατέχουμε την πρώτη θέση στη παραγωγή Τσίπουρου, μακράν του δευτέρου, αλλά έχουμε συνεχή άνοδο και στα κρασιά.

-Μπορεί μία επιχείρηση να αναπτυχθεί παγκοσμίως με έδρα τα Τρίκαλα; Νομίζω ότι αποτελείτε απτό παράδειγμα.

-Βεβαίως και μπορούν επιχειρήσεις με έδρα τα Τρίκαλα να αναπτυχθούν σε παγκόσμια κλίμακα. Πολλά Τρικαλινά προϊόντα εκτός από τα δικά μας, υπάρχουν και μάλιστα με καλή παρουσία στις διεθνείς αγορές. Ο νομός Τρικάλων μη ξεχνάμε ότι είναι πρώτος σε παραγωγή, εκτός από Τσίπουρο, και στα  τυροκομικά, και ενδεχομένως και σε άλλα προϊόντα.

-Κατέχετε σημαντικό μερίδιο της αγοράς κι έχετε διακριθεί για τα προϊόντα σας. Ποια είναι η συνταγή της επιτυχίας σας;

-Όσον αφορά τις διακρίσεις, ναι υπάρχουν σημαντικές και μάλιστα από τους εγκυρότερους διεθνείς διαγωνισμούς, με πολλά χρυσά μετάλλια. Η σημαντικότερη όλων, η πρώτη θέση και μοναδική που κατέκτησε ποτέ ελληνικό κρασί σε διεθνή διαγωνισμό, ήταν για το «ΚΤΗΜΑ ΘΕΟΠΕΤΡΑ ΡΟΖΕ 2011». Το Ροζέ Κτήμα Θεόπετρα είναι αντικειμενικά, αυτό που λέμε διεθνώς,  μεγάλο κρασί.

Δεν έχουμε καμιά ιδιαίτερη συνταγή για την όποια επιτυχία μας. Η επιστημονική γνώση, ο σύγχρονος εξοπλισμός, η 27ετής έρευνα και εμπειρία μας, η επιμονή στη ποιότητα και η σωστή οργάνωση, μπορούν να φέρουν σημαντικά αποτελέσματα.

-Για να επισκεφθεί κάποιος την ιστοσελίδα σας θα πρέπει να συμπληρώσει το όριο των 18 ετών; Μου έκανε πραγματικά εντύπωση.

-Δεν πρέπει να προξενεί  εντύπωση. Θέλουμε τους σωστούς και υπεύθυνους καταναλωτές. Θέλουμε τους καταναλωτές που  αντιλαμβάνονται την αξία του καλού αλκοολούχου ποτού αλλά και την ευθύνη, για τον εαυτόν τους  και των  συνανθρώπων τους. Η εταιρεία μας συμμετέχει σε προγράμματα σωστής κατανάλωσης και ενημέρωσης των οδηγών , ώστε να  οδηγούν χωρίς κατανάλωση αλκοολούχων ποτών. Είναι εταιρική κοινωνική ευθύνη μας η προστασία του καταναλωτή.

[quote_box_center]

Τσίπουρο ανά τους αιώνες…

Τσίπουρο:απόσταγμα στεμφύλων οινοποιήσιμων σταφυλιών. Ένα παραδοσιακό ποτό της Ελληνικής υπαίθρου. Για αιώνες, αποτελούσε το δευτερεύον προϊόν της αμπελοκαλλιέργειας και της οικιακής παραγωγής κρασιού. Ήταν αυτό που θα λέγαμε ο ‘’φτωχός συγγενής του κρασιού’’ και ήταν πάντα συνυφασμένο με την ζωή του μέσου Έλληνα . Το τσίπουρο ήταν παρόν στις καθημερινές του στιγμές των ανθρώπων της υπαίθρου, στις χαρές αλλά και τις λύπες, και έγινε σήμα κατατεθέν της φιλοξενίας και της πιο χαρακτηριστικής ελληνικής της έκφρασης, του κεράσματος. Η πρώτη αναφορά σε απόσταγμα στεμφύλων γίνεται στην Αρχαία Ελλάδα κατά τη διάρκεια των Ελληνιστικών χρονών, όπου γίνεται λόγος για ένα ποτό, το «τρίμμα» το οποίο παρασκευαζόταν από το βράσιμο ( απόσταξη) φλοιών σταφυλιού. Η τέχνη της απόσταξης εξελίσσεται και αναπτύσσεται, κατά τους Βυζαντινούς χρόνους, στις μονές του Αγίου Όρους.  Oι μοναχοί του Αγίου Όρους, μυούν τους μοναχούς των Μετεώρων στα μυστικά της απόσταξης, σε μια περιοχή όπου η αμπελοκαλλιέργεια μαρτυρείται από την Παλαιολιθική Εποχή. Αρχαιολογικές ανασκαφές στο προϊστορικό σπήλαιο της Θεόπετρας, έφεραν στο φως και κουκούτσια σταφυλιού. Ως τον 15ο αιώνα, η τέχνη της απόσταξης του τσίπουρου ταξιδεύει και στις γύρω περιοχές. Στην Ήπειρο, τη Μακεδονία, την υπόλοιπη Θεσσαλία, αλλά και στην Κρήτη καθώς και σε πολλά άλλα μέρη της Ελλάδας.

[/quote_box_center]

Δημοσιευμένο στη ΝΕΑ ΣΕΛΙΔΑ