Η συγκομιδή της ελιάς στα Τρίκαλα – Μεγάλες οι ποσότητες του καρπού φέτος, μικρότερη όμως η απόδοση
Μικρή, αλλά εξαιρετικής ποιότητας είναι φέτος η παραγωγή λαδιού στα Τρίκαλα. Μπορεί τα Τρίκαλα να μην είναι μία κατεξοχήν ελαιοπαραγωγική περιοχή και η παραγωγή λαδιού να μην συγκρίνεται με την παραγωγή άλλων αγροτικών προϊόντων όπως είναι το βαμβάκι και το καλαμπόκι, όμως τα τελευταία χρόνια αρκετοί είναι οι Τρικαλινοί που ασχολούνται με την καλλιέργεια ελαιόδεντρων. Τα ελαιόδεντρα λίγα, η παραγωγή τις περισσότερες φορές μικρή, ίσα, ίσα για να καλύψει τις ανάγκες οικιακής χρήσης και κάποιες φορές και κάποιων φίλων, όμως παρόλα αυτά το… Τρικαλινό λάδι είναι εξαιρετικής ποιότητας.
Περιοχές ελαιοπαραγωγής
Ελαιόδεντρα υπάρχουν κυρίως στην ευρύτερη περιοχή του Ριζώματος. Ρίζωμα, Πλάτανος, Βασιλική, Χαϊδεμένη, Αρδάνι, Ζηλευτή, Ελληνόκαστρο, Σπαθάδες είναι ορισμένες από τις περιοχές, όπου υπάρχει παραγωγή λαδιού σήμερα.
Αφορμή για την καλλιέργεια της ελιάς στάθηκε πριν από κάποια χρόνια η μορφολογία του εδάφους. Σε αυτές τις περιοχές υπήρχαν άγονα εδάφη (λοφάκια) τα οποία δεν ήταν εύκολο να αξιοποιηθούν με κάποιον άλλο τρόπο, με κάποια άλλη καλλιέργεια κι έτσι οι κάτοικοι αποφάσισαν να τα εκμεταλλευτούν φυτεύοντας ελαιόδεντρα, όπως πληροφορούμαστε από κάποιους από τους ομολογουμένως λίγους παραγωγούς λαδιού. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις όπως είναι το Ελληνόκαστρο όπου υπάρχουν ελαιόδεντρα στα ριζά κι εκεί είναι καλύτερη η παραγωγή.
Τα πρώτα ελαιόδεντρα καλλιεργήθηκαν από εργάτες γης της περιοχής που πήγαιναν στην Κρήτη και μάζευαν ελιές πριν από 35 και πλέον χρόνια. Έμαθαν εκεί τη δουλειά και την εφάρμοσαν στον τόπο τους για δικό τους όφελος.
Το λάδι που παράγεται στα Τρίκαλα είναι σε μικρές ποσότητες. Οι παραγωγοί το χρησιμοποιούν για να καλύψουν τις ανάγκες του σπιτιού τους, ενώ κάποιοι περισσότερο τυχεροί με μεγαλύτερη παραγωγή δίνουν και σε συγγενείς, γνωστούς και φίλους.
Ελαιοκομιδή (συγκομιδή ελιάς)
Το μάζεμα της ελιάς γίνεται τους μήνες Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο ανάλογα με την περιοχή και το είδος της ελιάς. Ως εκ τούτου, η περίοδος που διανύουμε είναι περίοδος συγκομιδής.
Πρόκειται για μία υπόθεση οικογενειακή και ομαδική. Το μάζεμα της ελιάς αποτελεί «γιορτή» για όσους έχουν ελαιόδεντρα. Όλη η οικογένεια μαζεύεται να βοηθήσει. Όταν ωριμάσει ο καρπός στρώνουν γύρω, γύρω από το δέντρο μεγάλα πανιά και με βέργες ή κτένες ρίχνουν τον καρπό. Τις βάζουν σε σακιά και τις πηγαίνουν στο ελαιοτριβείο. (Να σημειωθεί ότι στα Τρίκαλα υπάρχουν περίπου 6 ελαιοτριβεία που βρίσκονται στο Ρίζωμα, στον Πλάτανο, στην Αύρα και μεταξύ Κρηνίτσας κι Αρδανίου). Εκεί ζυγίζονται οι ελιές, μετά πλένονται με ειδικό μηχάνημα και διαχωρίζεται ο καρπός από τα φύλλα. Έπειτα οι ελιές πολτοποιούνται. Από τη μία μεριά το λάδι που βγαίνει περνάει από διάφορα φίλτρα και βγαίνει τα καθαρό ελαιόλαδο. Από την άλλη μεριά βγαίνει ο πυρήνας της ελιάς που τον χρησιμοποιούμε για σαπούνι και για ζωοτροφές.
Το τέλος της ελαιοκομιδής γιορτάζεται συνήθως με φαγοπότι και γλέντι.
Παραγωγή
Κατά τους ίδιους τους ελαιοπαραγωγούς φέτος ήταν μία σχετικά καλή χρονιά σε ό,τι αφορά στο σύνολο της παραγωγής ελιών. Η απόδοση ήταν περίπου στο 1 προς 10.
της Βιβής Μαργαρίτη
