Εγκυμοσύνη, λοχεία και τριχόπτωση

Τα τριχοθυλάκια του τριχωτού της κεφαλής (“ρίζες” των τριχών) είναι ευαίσθητα στις αλλαγές των επιπέδων των ορμονών του φύλου (οιστρογόνα και η τεστοστερόνη).

Η αύξηση των ανδρογόνων (και ιδιάιτερα της τεστοστερόνης) προκαλεί την πτώση των τριχών (ιδιαίτερα στα άτομα τα οποία εχουν την κληρονομική προδιάθεση για ανδρογεννητική αλωπεκία) ενώ τα αυξημένα επίπεδα οιστρογόνων οφελούν την εικόνα του τριχωτού της κεφαλής καθώς ένας αυξημένος αριθμός τριχοθυλακίων παραμένει στην αναγενή φάση “ανάπτυξης” και δεν αποπίπτουν. Στην περίοδο της εγκυμοσύνης  τα οιστρογόνα αυξάνονται θεαματικά

Όμως, μετά τον τοκετό τα επίπεδα των οιστρογόνων πέφτουν απότομα (επιστρέφουν στα φυσιολογικά επιπεδα) και για αυτό το λόγο συνήθως προκαλείται η αυξημένη τριχόπτωση. Μεγάλος αριθμός τριχοθυλακιών εισέρχεται στην τελογενή φάση και αποπίπτει, δηλαδή θα πέσουν όλες οι τρίχες που βρισκόταν σε παρατεταμένη φάση ανάπτυξης λόγω υψηλών οιστρογόνων.

Ενώ, δηλαδή, κάτω από φυσιολογικές συνθήκες χάνουμε 50 έως 100 τρίχες κάθε μέρα, μετά τον τοκετό η απώλεια αυτή διπλασιάζεται (ή και πολλαπλασιάζεται). Η κατάσταση αυτή ονομάζεται τελογενής επιλόχεια τριχόπτωση (Telogen effluvium post-partum) και παρατηρείται 1 έως 5 μήνες μετά τον τοκετό. Ειναι ιδιαίτερα συχνή καθώς παρατηρείται στο 40-50% των γυναικών και είναι ευτυχώς παροδική. Αν συμπίπτει χρονικά και με εποχιακή τριχόπτωση τοτε το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο. Επίσης το πρόβλημα είναι εντονότερο αν η γυναίκα ακολουθεί υποθερμιδική δίαιτα για γρήγορη απώλεια των κιλών της εγκυμοσύνης

Oι νέες μητέρες που θηλάζουν αναρωτιούνται αν η απώλεια οφείλεται στον θηλασμό. Ο θηλασμός όμως είναι βέβαιο ότι δεν αποτελεί αιτία της τριχόπτωσης.

Θα πρέπει όμως να διερευνήσουμε και τα παθολογικά αίτια τριχόπτωσης. Αρχικά, θα πρέπει να γίνει μια γενική εξέταση αίματος για να ελεγξουμε τον αιματοκρίτη, τα επίπεδα σιδήρου και φερριτίνης καθώς και του φυλλικού οξέος. Αν εντοπιστούν ελλείψεις και διορθωθούν θα παρατηρηθεί σημαντική βελτίωση στην τριχόπτωση.

Έπισης, θα πρέπει να γίνει διερεύνηση της λειτουργίας του θυρεοειδούς αδένα καθώς ο υπερθυρεοειδισμός αλλά και ο υποθυρεοειδισμός προκαλούν αυξημένη τριχόπτωση.

Μια άλλη πιθανή αιτία είναι η γυροειδής αλωπεκία (γνωστή και ως “τριχοφάγος” το οποίο είναι τελείως λάθος ώς όρος γιατί δέν υπάρχει τίποτα το οποίο να τρώει την τρίχα) η οποία μπορεί να κάνει την εμφάνισή της στην αρχή της εγκυμοσύνης και να συνεχιστεί μετά τον τοκετό. Η γυροειδής αλωπεκία είναι αυτοάνοση πάθηση, που σημαίνει ότι το ανοσοποιητικό σύστημα αντιλαμβάνεται τα τριχοθυλάκια ως ξένο σώμα και τους επιτίθεται. Κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης η γυροειδής αλωπεκία συνήθως αναστέλλεται γιατί το ανοσοποιητικό σύστημα βρίσκεται σε κατάσταση καταστολής ώστε να μην επιτεθεί στο έμβρυο που αναπτύσσεται. Η γυροειδής αλωπεκία ώς αυτοάνοσο νόσημα μπορεί αν προκαλείται απο το αυξημένο σωματικό και ψυχικό στρες που προκαλεί η εγκυμοσύνη και η μετέπειτα περίοδος της λοχείας όπου συμβαίνουν σημαντικές αλλαγές τόσο στο σώμα (αλλαγή εικόνας εαυτού) ,όσο και στον τρόπο ζωής της γυναίκας (άγχος προσαρμογής σε αυξημένες απαιτήσεις, έλλειψη υπνου-σωματική κόπωση).

Η κλινική εικόνα της γυροειδούς αλωπεκίας είναι στρογγυλές περιοχές του τριχωτού της κεφαλής χωρίς καθόλου τρίχες, οι οποίες μπορεί να συνενώνονται και να σχηματίζουν μεγαλύτερες πλάκες με ακανόνιστο σχήμα. Στη γυροειδή αλωπεκία, η απώλεια των μαλλιών μπορεί να συμβεί ξαφνικά ή να πραγματοποιηθεί σταδιακά. Η κληρονομικότητα είναι ο σημαντικότερος επιβαρυντικός παράγοντας για αυτή την πάθηση.

Η θεραπευτική αντιμετώπιση της αλωπεκίας θα πρέπει να ξεκινά άμεσα, πριν χαθεί μεγάλο ποσοστό των τριχών. Επειδή η θεραπεία που συστήνεται γίνεται με φαρμακευτικές ουσίες, ο δερματολόγος πρέπει να προτείνει αγωγή η οποία να είναι συμβατή με τον θηλασμό. Αφού ολοκληρωθεί ο θηλασμός μπορούμε να ακολουθήσουμε πιο ολοκληρωμένη θεραπεία.

Πηγή: babyonline.gr