Η παλινδρόμηση των γαστρικών υγρών δεν μπορεί να είναι η άμεση αιτία βλάβης του οισοφάγου, όπως υποπτεύονταν οι ειδικοί στο παρελθόν, ισχυρίζονται ερευνητές από το UT Southwestern Medical Center και το Dallas VA Medical Center.
Παρότι για περισσότερα από 80 χρόνια υπήρχε η εικασία ότι η παλινδρόμηση των οξέων του στομάχου στον οισοφάγο καταστρέφει τον βλεννογόνο του, προκαλώντας χημικά εγκαύματα, η πρόσφατη έρευνα, που δημοσιεύθηκε στη διαδικτυακή έκδοση του περιοδικού της Αμερικανικής Ιατρικής Ένωσης, ανατρέπει τα δεδομένα.
«H γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση -μια εξαιρετικά συχνή διαταραχή που επηρεάζει μεγάλο ποσοστό του παγκόσμιου πληθυσμού- μπορεί να προκαλέσει αιμορραγούντα έλκη στον οισοφάγο και σταδιακά να οδηγήσει σε μια επικίνδυνη πάθηση που ονομάζεται οισοφάγος Barrett. Πρόκειται για μια προνεοπλασματική αλλοίωση, η οποία αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του οισοφάγου κατά 30 έως 40 φορές και στην πραγματικότητα αποτελεί την πιο σοβαρή επιπλοκή της παλινδρομικής νόσου», μας εξηγεί ο γενικός χειρουργός και εξειδικευμένος στη χειρουργική ογκολογία και προηγμένη λαπαροσκοπική χειρουργική Δρ. Εμμανουήλ Ζαχαράκης – Συνεργάτης Κλινικής ‘Άγιος Λουκάς’ (Θεσ/νίκη) – Επίκουρος Καθηγητής Πανεπιστημίου Imperial College London (www.zacharakis-surgery.gr).
«Τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται έξαρση της νόσου, συνεπεία της αύξησης των ασθενών με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση», συμπληρώνει.
Τα ευρήματα των ερευνητών αποκάλυψαν ότι η βλάβη σε ασθενείς με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ) οφείλεται σε μια φλεγμονώδη αντίδραση που προκαλείται από την έκκριση πρωτεϊνών που ονομάζονται κυτοκίνες.
Η έρευνα βασίζεται σε προηγούμενες εργασίες σε ποντίκια που έδειξαν ότι από τη στιγμή που το γαστρικό οξύ εισάγεται στον οισοφάγο απαιτούνται αρκετές εβδομάδες προτού δημιουργηθούν οι βλάβες.
Στην παρούσα μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν ασθενείς με οισοφαγίτιδα λόγω παλινδρόμησης οι οποίοι είχαν θεραπευτεί επιτυχώς με αναστολείς της αντλίας πρωτονίων (PPIs). Οι ερευνητές πίστευαν ότι η ΓΟΠ θα μπορούσε να επανεμφανιστεί αν διακόπτονταν η λήψη των PPIs, παρέχοντας την ευκαιρία να παρατηρήσουν τις αρχικές αλλαγές της ΓΟΠ.
Στους 11 από τους 12 ασθενείς οι αλλαγές στον οισοφάγο επανεμφανίστηκαν μετά τη διακοπή των PPIs. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι αλλαγές που εκ νέου συνέβησαν δεν ήταν συμβατές με χημικά εγκαύματα. Αντίθετα, τα ευρήματα υποστήριξαν την νέα άποψη ότι το παλινδρομούν οξύ του στομάχου διεγείρει τον οισοφάγο να παράγει μικρές πρωτεΐνες που ονομάζονται κυτοκίνες, που στη συνέχεια ρυθμίζουν τη διαδικασία της φλεγμονής.
Ωστόσο τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει προς το παρόν στην αντιμετώπιση της νόσου. Όπως δήλωσε ο κύριος συγγραφέας Δρ. Stuart Spechler, Καθηγητής Παθολογίας στο UT Southwestern και επικεφαλής του Τμήματος Γαστρεντερολογίας στο Dallas VA Medical Center, παρά τη ριζική αλλαγή στην αντίληψη του πώς η παλινδρόμηση των οξέων καταστρέφει τον οισοφάγο ασθενών με ΓΟΠ δεν θα αλλάξει η προσέγγιση στη θεραπεία με αντιόξινα φάρμακα στο άμεσο μέλλον.
«Κάποια μέρα θα μπορούσαμε να θεραπεύσουμε τη ΓΟΠ με φάρμακα που στοχεύουν τις κυτοκίνες ή τα φλεγμονώδη κύτταρα που προκαλούν στην πραγματικότητα τη βλάβη στον οισοφάγο», ανέφερε η έτερη συγγραφέας Δρ. Rhonda Souza, Καθηγήτρια Παθολογίας στο UT Southwestern και το γιατρό στο Τμήμα Γαστρεντερολογίας στο Dallas VA Medical Center.
Σύμφωνα με τον Δρ. Ζαχαράκη, η ανατρεπτική αυτή μελέτη αναμένεται να οδηγήσει σε νέες θεραπείες της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης, οι οποίες θα μπορούσαν να ανακόψουν την ανοδική πορεία των περιστατικών οισοφάγου Barrett. Στις περιπτώσεις που ήδη έχει προκύψει η πάθηση, η οποία δημιουργεί το έδαφος για την ανάπτυξη αδενοκαρκινώματος του οισοφάγου, η έγκαιρη και έγκυρη θεραπεία της είναι καίριας σημασίας. Εξαρτάται δε από τη σοβαρότητα της αλλοίωσης και την κλινική εικόνα του οισοφάγου, καθώς και την παρουσία οποιουδήποτε βαθμού δυσπλασίας, η οποία προκύπτει από ενδοσκοπική λήψη βιοψιών. Ο καθαρισμός του οισοφάγου από τα αλλοιωμένα κύτταρα πραγματοποιείται με ενδοσκοπική εκτομή, καυτηριασμό με ραδιοκύματα, κρυοθεραπεία και φωτοθεραπεία, ενώ σε πολύ σοβαρά περιστατικά είναι απαραίτητη η χειρουργική οισοφαγεκτομή, μερική ή ολική.
