Του Γεωργίου Παπασίμου Δικηγόρου
Site: http://www.gpapasimos.gr/
Twitter: @PapasimosG
Αναφερθήκαμε σε προηγούμενο άρθρο στο τεράστιο πρόβλημα της μαζικής μετανάστευσης των νέων, κυρίως, επιστημόνων, που έχει χαρακτήρα «εξοστρακισμού» της νέας ελληνικής γενιάς, κάτι που οδηγεί στον αργό «θάνατο» της Ελλάδος. Ακριβώς επειδή η εξέλιξη αυτή έχει δραματικές συνέπειες για το παρόν και το μέλλον της χώρας είναι κρίσιμο να υπάρξει βαθιά ανάλυση και ανάδυση των αιτίων αυτού του φαινομένου.
Η βασική αιτία είναι και η προφανής και αποτελεί το κοινό στοιχείο των τριών μαζικών κυμάτων μετανάστευσης από το 1900 έως και σήμερα. Αφορά την έντονη οικονομική κρίση και τις έντονες υφεσιακές διαταραχές, που διεύρυναν το χάσμα της Ελλάδος από τις υπόλοιπες αναπτυγμένες χώρες, γεγονός που τροφοδότησε την φυγή νέων στην πλειοψηφία ανθρώπων, που αναζήτησαν νέες ευκαιρίες στη ζωή τους. Η μεγάλη διαφορά του σημερινού κύματος μετανάστευσης (2010 έως σήμερα) και των δύο προηγούμενων κυμάτων (1903-1917 και 1960-1972) είναι το γεγονός ότι η πλειοψηφία των νέων που εγκαταλείπουν μαζικά την χώρα είναι μορφωμένοι και επιστήμονες, δηλαδή υψηλά εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό, που καλύπτει τα κενά που αντιμετωπίζουν οι ισχυρότερες οικονομικά καπιταλιστικές χώρες της Δύσης σε επιστημονικό προσωπικό (γιατροί, μηχανικοί, μηχανολόγοι, τεχνολόγοι κλπ)
Οι συνέπειες του φαινομένου αυτού αναπτύχθηκαν εκτενέστερα στο προηγούμενο άρθρο και είναι όχι μόνο οικονομικές (τεράστιες οικονομικές απώλειες των χρημάτων που δαπανήθηκαν για την απόκτηση των πτυχίων) αλλά και κοινωνικές και εθνικές, αφού μεταβάλλεται δραματικά η κοινωνική ισορροπία της χώρας από την επιδείνωση του μεταναστευτικού ισοζυγίου σε συνδυασμό με την υπονόμευση της δυνατότητας ριζικής ανατροπής και ανανέωσης του σαθρού σημερινού πολιτικού εποικοδομήματος και του συστήματος παρακμής, αφού αυτό το τμήμα της νεολαίας που εγκαταλείπει την χώρα θα ήταν εν δυνάμει η πρωτοπορία μιας τέτοιας αλλαγής.
Πέραν όμως των προφανών αιτίων που συνδέονται με την οικονομική κρίση της χώρας, οι αιτίες που οι Έλληνες πτυχιούχοι μεταναστεύουν πολύ εύκολα και μαζικά σε αντίθεση με τις νεολαίες άλλων χωρών, με αντίστοιχα ή μεγαλύτερα οικονομικά προβλήματα απ’ την Ελλάδα άλλων χωρών (Ισπανία, Αίγυπτος κλπ) θα πρέπει να αναζητηθούν αφενός στον διάχυτο εθνομηδενισμό που κυριάρχησε κατά την περίοδο της ύστερης μεταπολίτευσης στη χώρα και αφετέρου στις τεράστιες αντιφάσεις του παρασιτικού καταναλωτικού μοντέλου αυτής της περιόδου, όπου ενώ τα στρώματα της διανόησης αναβαθμίστηκαν σημαντικά στο πλαίσιο αυτού του συστήματος, όταν εμφανίστηκε η κρίση υπήρξε απόλυτη αδυναμία αυτού του συστήματος να εκπληρώσει τις καταγεγραμμένες υποσχέσεις ενός υψηλού εισοδήματος στη νέα γενιά.
Ειδικότερα, όσον αφορά την επικράτηση του εθνομηδενισμού, κυρίως στα ελληνικά πανεπιστήμια, αυτός προέρχεται φαινομενικά από δύο αντίθετες κατευθύνσεις, που έχουν όμως την ίδια επιρροή και συνέπεια στην κοινωνική χαλαρότητα και στην διάρρηξη των σχέσεων των πολιτών (κυρίως των νέων ανθρώπων) με την πατρίδα. Από τη μια πλευρά, έχουμε την δεξιά εκδοχή της ιδεολογίας του νεοφιλελευθερισμού, σύμφωνα με την οποία λόγω της παγκοσμιοποίησης και της επιβολής της ασυδοσίας, υπάρχει η ουσιαστική κατάργηση των εθνικών κρατών και η μεγέθυνση των ορίων σε μεγαλύτερες οικονομικές ενότητες και από την άλλη πλευρά, την αριστερή εκδοχή και του κοσμοπολιτισμού και της πολυπολιτισμικότητας.
Τα παραπάνω σε συνδυασμό με την μνημονιακή «κηδεμονία», οδήγησαν στην μετατροπή της Χώρας σε Χώρο, δηλαδή σε «αποικία χρέους» με δραματικό αποτέλεσμα την έλλειψη ανάγκης να αγωνιστεί κάποιος μέσα σε δύσκολες συνθήκες για να αλλάξει τους όρους και τις συνθήκες της χώρας του και όχι να «δραπετεύσει» απ’ αυτήν προκειμένου να λύσει το ατομικό του πρόβλημα.
Κι εδώ οδηγούμαστε στον πυρήνα του προβλήματος που αφορά σήμερα την Ελλάδα, η οποία βυθίζεται πανταχόθεν. Είναι η δραματική κάμψη των αντιστασιακών αντανακλαστικών που παραδοσιακά χαρακτήριζαν την ελληνική κοινωνία, όπως την περιέγραψε με λαμπρό τρόπο ο σπουδαίος ιστορικός Νίκος Σβορώνος. Πρόκειται για σοβαρότατη μετάλλαξη με απροσδιόριστες συνέπειες, γιατί ενώ ο παρασιτισμός αποτελούσε μολυντικό παράγοντα στο σώμα του ελληνισμού από τα πρώτα στάδια της νεώτερης συγκρότησής του, πλην όμως μέχρι τις τελευταίες δεκαετίες, αφορούσε κυρίως τις άρχουσες τάξεις αφού οι κατώτερες κοινωνικές τάξεις που ήταν ακόμα δεμένες με τη γη και την παραγωγή, ήταν σε διαφορετική τροχιά, κάτι που τροφοδοτούσε την αντιστασιακή υφή που προσδιόρισε ο σπουδαίος ιστορικός. Πλην όμως σήμερα μετά τον πλήρη εκμαυλισμό και την κίβδηλη ευημερία της ύστερης μεταπολίτευσης, που συντελέστηκε με δανεικά, οδηγεί σε πλήρη απώλεια του αντιστασιακού ερείσματος των μεσαίων και κατώτερων στρωμάτων της ελληνικής κοινωνίας, τα οποία σημειωτέον σπρώχνονται σήμερα στον μνημονιακό «Καιάδα», ενώ την ίδια ώρα η εν δυνάμει κοινωνική πρωτοπορία της χώρας την εγκαταλείπει μεταναστεύοντας, στο έλεος του συστήματος παρακμής και της ξένης «κηδεμονίας».
