Στα πλαίσια του εορτασμού των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς για τη διετία 2015 – 2016, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Τρικάλων προκειμένου να μυήσει μικρούς και μεγάλους στην ιστορία, τον πολιτισμό του τόπου μας και την αποφυγή άσχημων φαινομένων, διοργάνωσε τις εξής δράσεις αφιερωμένες στο δίπολο «Βία και Ανεκτικότητα» από 25 -9- 2015 έως 27-9-2015: α) ξενάγηση σχολικών ομάδων και μεμονωμένων επισκεπτών στην έκθεση που οργανώνεται στο εσωτερικό του Κουρσούμ τζαμί Τρικάλων, η οποία αφορά στο ίδιο το οθωμανικό τέμενος και την ιστορία του, καθώς και στις αρχαιολογικές ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν από την Εφορεία στην περιοχή της Π. Ε. Τρικάλων και στα ευρήματά τους από την παλαιοχριστιανική έως και την περίοδο της Τουρκοκρατίας, β) ξενάγηση σχολικών ομάδων και μεμονωμένων επισκεπτών στο Κάστρο των Τρικάλων.
Στα πλαίσια αυτού του εορτασμού, την Παρασκευή 25 Σεπτεμβρίου 2015, μια ομάδα μαθητών/μαθητριών του 3ου Γυμνασίου Τρικάλων συνοδευόμενοι/ες από δυο καθηγήτριες, την κα Αποστόλου και την κα Σούλα, επισκεφτήκαμε το Κουρσούμ Τζαμί, για να συναντήσουμε τον αρχαιολόγο κ. Κουγιουμτζόγλου, ο οποίος ανέλαβε να μας ενημερώσει. Το Κουρσούμ Τζαμί, τόνισε ο κ. Κουγιουμτζόγλου, είναι χαρακτηριστικό μνημείο της ανατολικής αρχιτεκτονικής και ξεχωρίζει για τον μεγαλοπρεπή θόλο του ο οποίος είναι ημισφαιρικός και μολυβοσκέπαστος (κουρσούμ = μολύβι). Βόρεια του Τζαμιού μας έδειξε τον ιερό ναό του Αγίου Κωνσταντίνου και ανατολικά είδαμε το Ληθαίο ποταμό
Ο κ. Κουγιουμτζόγλου μας διηγήθηκε την παράδοση ότι ο πρίγκιπας Οσμάν Σαχ, γιος του σουλτάνου Σουλεϊμάν, ήρθε στα Τρίκαλα κυνηγημένος και άρρωστος. Επειδή στα Τρίκαλα γιατρεύτηκε, έχτισε το τζαμί αυτό σε ανάμνηση της σωτηρίας του. Κτίστηκε στα μέσα του 16ου αι. από τον ονομαστό αρχιτέκτονα Σινάν Πασά, ο οποίος ήταν ελληνικής καταγωγής. Κάποτε υπήρχαν στην πόλη των Τρικάλων πολλά οθωμανικά τζαμιά, αλλά μόνο το Κουρσούμ τζαμί σώζεται. Το 1993 το Τζαμί ανακατασκευάστηκε και είναι μνημείο προστατευόμενο από την UNESCO. Ιδιαίτερα μας εντυπωσίασε η κεντρική αίθουσα, ο χώρος προσευχής, που καλύπτεται από έναν τεράστιο ημισφαιρικό τρούλο με διάμετρο 18,50μ. και γενικό ύψος που φθάνει τα 22,5μ. Μας εντυπωσίασε επίσης το γεγονός ότι στα τόξα που διαμορφώνονται στο επάνω μέρος των τοίχων, έχουν ενσωματωθεί κεραμικά δοχεία για καλύτερη ακουστική στην αίθουσα. Είναι κτισμένο από πελεκητές πέτρες ανάμεσα στις οποίες μεσολαβούν στρώσεις ερυθρών πλίνθων.
Σήμερα στο Κουρσούμ τζαμί πραγματοποιούνται εκδηλώσεις ήπιου χαρακτήρα, όπως εκθέσεις έργων τέχνης, ομιλίες. Την ημέρα της επίσκεψή μας υπήρχε έκθεση με θέμα: «το αυτοκίνητο στην Αρχαία Ελλάδα» την οποία οι μαθητές/τριες ίσως επισκεφτούν κάποια άλλη μέρα με τους γονείς τους. Οι μαθητές/τριες περιεργάστηκαν τα εκθέματα, τα οποία τους εντυπωσίασαν. Στα νότια του τεμένους και σε μικρή απόσταση από αυτό σώζεται ο τουρμπές (μαυσωλείο) δηλαδή ο τάφος του Οσμάν Σαχ, κτίσμα οκταγωνικού τύπου. Φωτίζεται από δύο σειρές παραθύρων στις έξι πλευρές, τα οποία είναι όμοια με εκείνα του τεμένους, εκτός από τον τοίχο με προσανατολισμό προς τη Μέκκα που δεν έχει παράθυρα.
Παρατηρήσαμε μαζί με τους μαθητές /μαθήτριες τα αρχαιολογικά ευρήματα της περιοχής. Θαυμάσαμε τα σπουδαία εκθέματα που φιλοξενούνται εκεί τα οποία μας βοήθησαν να ταξιδέψουμε στο παρελθόν και να γνωρίσουμε πολιτισμούς άλλων ιστορικών εποχών. Τα πήλινα και μεταλλικά αντικείμενα στις προθήκες, με τις ταμπελίτσες μας έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση και τα αγόρια περιεργάστηκαν ιδιαίτερα τους κεραμικούς λουλάδες.
Επιστρέψαμε στο σχολείο μας με τις καλύτερες εντυπώσεις, με μνήμες μιας άλλης ιστορικής εποχής και εικόνες από τον πολιτισμό της Ανατολής. Είμαστε περήφανοι για την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας.
Αποστόλου Μαριάννα, ΠΕ05
